Jest wspaniałe węgierskie porzekadło:
 
Pij wodę, jak wół, ale wino, jak król!
(Idd a vizet, mint a bivaly, de a bort, mint egy király!)

...ale jak tu „nawigować” wśród tak ogromnej ilości gatunków i smaków węgierskiego wina.

W Egerze (14 piwnica) - (fot. ktoś)

Nie jestem fachowcem od win, tym nie mniej, postaram się pomóc przy doborze odpowiedniego wina do przygotowanego przez nas dania...
O doborze wina decyduje też w pewnej mierze (wcale niemałej) nastrój i sytuacja. Nie bądźmy więc zbyt snobistycznie sztywni. Wino powinno poprawić nasze samopoczucie i nastrój.

Można ten artykuł potraktować jak swego rodzaju mały przewodnik po krainie węgierskich, szlachetnych trunków winogronowych i jednocześnie, jako słowniczek węgiersko-polski na ten temat.

Wiem, jak wiele problemów mają polscy turyści z „odkodowaniem” węgierskich napisów na etykietkach win.

Smaki win:

• wino wytrawne - szárazbor;
• wino półwytrawne - félszáraz bor;
• wino półsłodkie - félédes bor;
• wino słodkie - édesbor.

Kolory win:

• białe (od odcieniu zupełnie jasnego aż do bursztynowego) - fehérbor;
• różowe (lekko czerwone) - rozébor;
• schiller - sziller (ostry, czerwony kolor) - sillerbor;
• czerwone (ciemno czerwone ze wszystkimi odcieniami) - vörösbor.

Wina naturalne: - Természetes borok:

• stołowe (zawartość cukru w świeżo wyciśniętym soku 13%) - asztali bor;
• „pieczeniowe” - do mięs (zawartość cukru w świeżo wyciśniętym soku 15%) - pecsenyebor;
• gatunkowe (zawartość cukru w świeżo wyciśniętym soku 18%) - minőségi bor;
• gatunkowe specjalne (zawartość cukru w świeżo wyciśniętym soku 19%) - különleges minőségi bor.

Wina likierowe - Likőrborok:

Zasady wyboru wina

...i jak tu zdecydować, które jest najlepsze, najbardziej odpowiednie? Sięgnijmy po podstawowe zasady...

Do białych mięs - białe wino!
Czerwone wino - do ciemnych mięs!

Większość drobiu, to białe mięso, ale nie:

• gęś,
• kaczka,
• perliczka.

• karp,
• sterlet (czeczuga),
• karaś,
• tuńczyk,
• śledź.

Czerwone wino pasuje do:

• wieprzowiny,
• wołowiny,
• baraniny.

Jeżeli potrawy przygotowujemy z winem, to raczej stosujmy białe, stołowe, wytrawne wina lub to, które nazwałem pieczeniowym (pecsenyebor).

Przy duszeniu mięs wieprzowych, wołowych, baraniny większe znaczenie mają czerwone, esencjonalne wina.
Dania francuskie (np. ⇒schab po francusku) - raczej białe wino (choć ⇒istnieją warianty, co prawda polskie, z winem czerwonym)!

Do szlachetnych potraw - szlachetne trunki!

Do dziczyzny pijemy zawsze specjalne, czerwone wina, ale i w tym przypadku są wy­jątki!
Na przykład, po ⇒rosole (zupie) z bażanta nie musimy upierać się przy czerwonym winie. Eleganckie i dopuszczalne jest delikatne, różowe...

Do polędwicy wołowej pasuje czerwone, ale do cielęcej spokojnie wybieramy białe, „pieczeniowe”...

Motywacją wyboru jest również sposób przygotowania potrawy

Fot. Pelyhe Pince

Ogólnie mówi się, że do jasnych, lekkich dań pasuje wino białe, a do tłustych, papry­kowanych, cięższych potraw - rose, sziller, bądź czerwone.

Kurczak, to mięso białe, ale po ⇒klasycznym węgierskim paprykarzu z kurcza­ka, bez obaw o naruszenie zasad, możemy częstować winem różowym lub lek­kim, czerwonym.

Do dań z warzyw serwujemy lekkie wina i ch wybór zależy znów od koloru, sposobu przyrządzenia i treściwości potrawy.
Po lekkich warzywnych daniach pijemy półwytrawne, białe wina, ale po paprykarzu z ziemniaków - stołowe i „pieczeniowe” czerwone wina.
Ciemne, czerwone wina pijemy raczej do dań mięsnych.

Przyjęcie wielodaniowe

W przypadku wielu, różnych dań, sytuacja jest dość skomplikowana!

Do przystawek poprzedzających przyjęcie zwykle serwujemy lekkie, słabe wina. Do „poważniejszych” dań, stopniowo, podajemy „poważniejsze” wina - cięższe, ciemniejsze, treściwsze.

Do deserów - słodkie, deserowe...

Specjalne, wysokiej jakości, słodkie wina pasują do słodkich deserów. Na wykwintnych obiadach, po deserach, podaje się słodkie tokajskie Aszú (czyt. asu).
Do deserów proszę zawsze serwować słodkie wina!

Regiony produkcji wina(według Magyarborok)

Mapa regionów produkcji wina

fot. Internet »

• Okolice Sopron⇒ - Soproni i borvidék:
  
  Wina z mają w swych nazwach przymiotnik Soproni (np. i kékfrankos, i leányka itd...).

  Wino produkowano tu już w czasach panowania Rzymian (początki n.e.).

  Obecnie winorośl uprawia się na obszarze ok. 2000 ha.

  We wsiach do dziś istnieją bardzo ciekawe zwyczaje związane z winem. Przed domami wykłada się zielone gałązki świerku, jeżeli można w tym domu kupić stare wino. Słomę kładzie się przed progiem, jeżeli oferuje się młode, nowe wino.
  Kolor oferowanego wina sygnalizuje się wstążkami odpowiedniej barwy (czerwone i białe).

  Produkuje się tu dość cierpkie, aksamitne wina.
  

  Produkcja białych win, w tym regionie, jest niewielka: ⇒Olaszrizling (czyt. olasrizling), ⇒Leányka (czyt. leańka), ⇒tramini.
  • Soproni kékfrankos
     
  • Soproni olaszrizling
     
  • Soproni leányka
     
  • Ogólnie - wina z okolic są (ze względu na waruki klimatyczne) bardziej wytrawne i mocniejsze niż z innych regionów Węgier. Odnosi się to nawet do bardziej słodkich win jak ⇒merlot i ⇒zweigelt.
    Na międzynarodowym rynku wina z okolic są znane jako wina z Ödenburga.
     


 

• Okolice ⇒góry Somló (czyt. szomlo) - Somlói borvidék:
  Fot. A Művelt Alkoholista
  Wina z okolic Somló mają w swych nazwach przymiotnik Somlói (np. Somlói olaszrizling, Somlói furmint itd...).

  Zbocza wulkanicznego stożka góry Somló są najmniejszym zagłębiem winnym na Węgrzech, ale jednocześnie niemalże najważniejszym.

  Winorośl uprawia się tu na terytorium około 600 ha.

  Znane na całym świecie unikalne, białe wina produkuje się z następujących gatunków winorośli:

  • furmint;
     
  • juhfark;
     
  • olaszrizling;
     
  • tramini.
     
  Winogrona
  fot. prota »
  Wina z okolic Somló posiadają bardzo charakterystyczny smak.

  Ludowe podania głoszą, że należy je pić w noc poślubną i wtedy na pewno narodzi się dziecko płci męskiej.
  Jest również następujące powiedzenie z XV. wieku:

  Vinum Somloviticum est lac senum, pueris venenum! - Wino z Somló, to dla starca mleko, a dla młodzieńca - trucizna!

  Do połowy XVIII. wieku winem tym leczono chorych i figuruje w starych, aptekarskich księgach jako lek na wszystkie choroby.

  Dawniej somlói wina traktowano na równi z tokajami i porównywano z wytrawnym tokajem szamorodni (czyt. samorodnyi).

  Najważniejsze gatunki win w tym regionie:

  • ⇒Furmint
     
  • ⇒Juhfark
     
  • ⇒Olaszrizling
     
  • ⇒tramini
     
  • ⇒Rajnai rizling
     
  • Hárslevelű
     


 

• Okolice ⇒Balatonu - Balaton borvidékei:
  Fot. Varga Pincészet

  W pobliżu Balatonu najważniejszym regionem produkcji wina jest

  • ⇒Badacsony
    Winnice zajmują tu 2000 ha. Wulkaniczna gleba pozwala na uprawę białych winogron wyjątkowej jakości, a wina z tego regionu nazywane są boskim nektarem.

    Najpopularniejszy jest tu Olaszrizling ⇒(rizling włoski), a najsławniejszy - Szürkebarát.

    • ⇒Olaszrizling
       
    • ⇒Szürkebarát
       
    • ⇒Kéknyelű - „pańskie”, delikatne, szlachetne wino... Niestety, gatunek jest uprawiany na niewielkim terenie.
       

  Drugim, pod względem ważności, regionem nad Balatonem jest:

  • ⇒Balatonfüred-⇒Csopak.
    Winorośl uprawia się tu na powierzchni 2300 ha. Na specyficzny smak tutejszych winogron wpływa ciepło i światło odbite od Balatonu. Wina z okolic Balatonfüred są nieco mocniejsze od aromatycznych trunków z Csopak.
    Fot. Borteszt Online
    Tu również dominuje Olaszrizling (rizling włoski)...

    • ⇒Olaszrizling
       
    • ⇒Rizlingsziváni
       
    • ⇒Chardonnay
       

   

   

   

   

   
   
  
  • Region Balaton południowy - Dél-balatoni borvidék (czyt. dejl-balatonyi borvidejk).
    Produkuje się tu zarówno czerwone, jak i białe wina. Powierzchnia upraw winogron: około 2700 ha.
    
    W miejscowości ⇒Balatonboglár produkuje się słynne ⇒szampany i wina BB.
    • ⇒Olaszrizling
       
    • ⇒Királyleányka (czyt. kirajleańka)
       
    • ⇒Chardonnay
       
    • ⇒Sauvignon
       
    • ⇒Muskotály
       
    • ⇒Kékfrankos (czyt. kiejkfrankosz)
       
    • ⇒Merlot
       
   
   
  
  • Dalej od Balatonu-A Balatontól némileg távolabbi területek.
    Produkuje się tu i czerwone, i białe wina. Powierzchnia uprawowa: około 1170 ha. Produkuje się przeważnie wytrawne, delikatne smaki o zawartości alkoholu 12-12,5% vol.
    
    • ⇒Olaszrizling
       
    • ⇒Rizlingszilváni (czyt. rizlingsilwanyi);
       
    • ⇒Zöld Veltelini
       
    • ⇒Chardonnay
       
    • ⇒Sauvignon
       
    • ⇒Zweigelt
       
  

   

• Region ⇒Pannonhalma - Pannonhalmi borvidék

  Jest to oficjalnie najmłodszy węgierski region produkcji wina, ale tradycje uprawy winorośli na tych teraenach sięgają wielu setek lat wstecz.
  Winogrona rosną tu na obszarze około 750 ha.

  Główne rodzaje win produkowanych w regionie Pannonhalma:

  Fot. MagyarBor...
  • ⇒Olaszrizling
     
  • ⇒Rizlinsziváni
     
  • ⇒tramini
     
  • ⇒Irsai Olivér
     
  • ⇒Királyleányka
     
  • ⇒Cserszegi fűszeres - Delikatne, półwytrawne, aromatyczne, białe wino;
     
  • ⇒Rajnai rizling
     


 

• Okolice ⇒Mór (czyt. Moor) - Móri borvidék
  
  Fot. Corvin Bórház
  Uprawę winorośli i produkcję wina zaczęli osiedlający się tu pod koniec XVII. wieku Niemcy.
  Powierzcni winnc w tym regionie: około 900 ha.

  Niemcy rozpoczęli tu od odmiany ⇒Ezerjó (po tysiąckroć dobre) i okozało się, że gleba w okolicach Mór bardzo odpowiada tej odmianie.

  Główne rodzaje win produkowanych w regionie Mór:

  • ⇒Ezerjó
     
  • ⇒Rizlinsziváni;
     
  • ⇒Olaszrizling;
     
  • ⇒tramini
     
  • ⇒Királyleányka
     
  • ⇒Chardonnay
     

 
• Okolice ⇒Neszmély-Ászár (czyt. nesmej-aasaari) - Neszmély-Ászári borvidék

  Ten znany, również za granicą, bardzo stary region jest położony kierunku na północny-zachód od Dunaju (zobacz na mapce).

  

  Produkuje się w tych okolicach przede wszystkim białe, wytrawne wina.
  Powierzchnia winnic: 1500 ha.

  W regionie Neszmély-Ászár produkuje się:

  • ⇒Rizlingsziváni
     
  • ⇒Ezerjó
     
  • ⇒Olaszrizling;
     
  • ⇒Leányka;
     
  • ⇒Chardonnay;
     
  • ⇒Rajnai rizling
     
  • ⇒Sauvignon Blanc
     

 
 
• Okolice ⇒Etyek (czyt. etiek) - Etyeki borvidék

  Region Etyek jest nazywany ogrodem Budapesztu. Położony jest dosłownie na granicy stolicy Węgier ⇒(zobacz na mapce).
  

  
  
  Fot. Törley
  Na liście regionów produkujących wino Etyek znalazł się zupełnie niedawno.

  Z winogron zbieranych w tym regionie produkuje się wspaniałe szampany ⇒Törley (czyt. toerlej).
  Firma Törley istnieje od 1882 roku i jest jednym z najważniejszych na świecie producentów szampanów oraz win musujących.

  Najważniejsze gatunki win:

  • ⇒Chardonnay
     
  • ⇒Olaszrizling
     
  • ⇒Királyleányka
     

 
• Okolice ⇒Szekszárd (czyt. seksard) - Szekszárdi borvidék

  Region Szekszárd zajmuje stosunkowo małą powierzchnię (2300 ha), ale wyróżnia bardzo bogatą historią ⇒(zobacz na mapce). Wino produkowano tu jeż na początku naszej ery.
  W czasie okupacji tureckiej (XVI-XVII wiek) na tych terenach były winnice dostojników tureckich.
  O winach stąd pochodzących pochlebnie wyrażały się zawsze władze watykańskie i inni znani ludzie - np. wielki kompozytor węgierski Franciszek Liszt (czyt. list).

  Najważniejsze gatunki win z okolic Szekszárdu:

  Fot. Módos borászat Szekszárd
  • ⇒Kadarka
     
  • ⇒Kékfrankos
     
  • ⇒Kék Oportó
     
  • ⇒Cabernet Franc
     
  • ⇒Cabernet Sauvignont
     
  • ⇒Merlot
     
  • ⇒Chardonnay
     
  • ⇒Olaszrizling
     
  • ⇒Szekszárdi Bikavér
     

 
• Region Podgórze ⇒gór Mecsek (czyt. meczek) - Mecsekaljai borvidék

  Region podgórza Mecsek jest jednym z najbardziej na południe wysuniętych regionów produkcji wina ⇒(zobacz na mapce).
  

  
  Fot. Radó
  Powierzchnia winnic w regionie wynosi około 1000 ha. Wina tu produkowane są dość mocne (zawartość alkoholu do 14% vol.)

  Wina z tego regionu:

  • ⇒Olaszrizling
     
  • ⇒Furmint
     
  • ⇒Cirfandli
     


 

• Okolice ⇒Villány-Siklós (czyt. willań-sziklos) - Villány-siklósi borvidék

  Najbardziej na południe (klimat niemalże medyterański) wysunięty region produkcji wina. Okolice ⇒Villány słyną przede wszystkim z produkcji win czerwonych, a winorośla z ⇒Siklós (czyt. sziklosz) - z win białych.⇒(zobacz na mapce).
  

  Winogrona zbiera się z obszaru około 1900 ha.

  
  Fot. Dominium Vini
  Najpopularniejsze gatunki win:
  • ⇒Kékoportó
     
  • ⇒Kadarka
     
  • ⇒Kékfrankos
     
  • ⇒Cabernet Sauvignon
     
  • ⇒Merlot
     
  • ⇒Olaszrizling
     

 


 
• Regiony na ⇒Wielkiej Nizinie Węgierskiej - Alföld borvidékei

  Na terenach Wielkiej Niziny Węgierskiej winorośla zajmują około 50 tys. ha ⇒(zobacz na mapce), a trydycje związane z produkcją wina sięgają 200-300 lat wstecz.

  Największe regiony produkcji wina na tym terenie:

  • ⇒region Kunság (28 tys. ha)
     
  • ⇒region Csongrád (2360 ha)
     
  • ⇒region Hajós-Baja (2300 ha)
     
  Fot. Vigbor
  Na terenach Wielkiej Niziny Węgierskiej produkuje się przede wszystkim wina stołowe na potrzeby rynku wewnętrznego, ale i gatunkowe, znane nie tylko na Węgrzech.

  Najpopularniejsze gatunki win:

  • ⇒Kövidinka
     
  • ⇒Ezerjó
     
  • ⇒Olaszrizling
     
  • ⇒Pozsonyi Fehér (czyt. pożonyi fehejr)
     
  • ⇒Kadarka
     

 
• Podgórze ⇒gór Mátra - Mátraaljai borvidék
  Fot. Hazaviszi
  Podgórze Mátry jest największym (6700 ha) górzystym regionem winiarskim na Węgrzech (zobacz na mapce). Najwięcej winogron zbiera się na południowych stokach gór. tradycje związane z winem mają swe korzenie jeszcze przed narodzeniem Chrystusa.

  W czasach, gdy tereny te były pod panowaniem tureckim, najpopularniejszym winem była tu ⇒kadarka ale uprawiano też winorośl Otello i używano tych winogron do poprawiania koloru jasnych, czerwonych win.

  Na terenach podgórzy najwyższych węgierskich gór produkuje się przede wszystkim wina białe.

  Najpopularniejsze gatunki win:

  • ⇒Olaszrizling, Rizlingszilváni
     
  • ⇒Hárslevelű
     
  • ⇒tramini
     
  • ⇒Szürkebarát
     
  • ⇒Muskotály
     
  • ⇒Kadarka
     

 


 
• Region ⇒Eger - Egri borvidék
  Egri leányka z Doliny Pięknej Kobiety
  fot. prota »

  Wina pochodzące z okolic Egeru należą do najbardziej znanych trunków węgierskich. W nazwie tych win figuruje przymiotnik „Egri” - Egri Bikavér, Egri Leányka...

  Region położony jest u podnóża pięknych ⇒Gór Bukowych - (» zobacz na mapce).

  Niemalże każdy Polak zna krwisto czerwone, wytrawne wino o nazwie „Egri Bikavér” (tłum. Egerska bycza krew - » Zobacz, skąd ta nazwa?).

  Słynne na cały świat wina egerskie:
  • ⇒Egri Bikavér
     
  • ⇒Egri Kadarka
     
  • ⇒Egri Oportó
     
  • ⇒Egri Cabernet
     
  • ⇒Merlot
     
  • ⇒Egerszóláti Olaszrizling
     
  • ⇒Egri Leányka
     
  • ⇒Debrői
     

 
• Region Podgórze góry ⇒Tokaj - Tokaj-hegyaljai borvidék

  Region położony jest w północno-wshodniej części Węgier - ⇒(zobacz na mapce).

  Z okolic góry Tokaj pochodzą najbardziej szlachetne wina węgierskie, które były znane (również w ówczesnej Polsce) już w XVI wieku.

  Winogrona zbiera się tu na zboczach trzech wulkanicznych gór z obszaru 6600 ha. Najważniejsze gatunki win:
   

  • ⇒Furmint
     
  • ⇒Hárslevelű
     
  • ⇒Szamorodni (czyt. samorodny)
     
  • ⇒Máslás (czyt. maszlasz)
     
  • ⇒Fordítás (czyt. forditasz, tłum. - odwrócenie)
     
  • ⇒Sárgamuskotályt (czyt. sarga muszkotaj, tłum. - żółty muskat)
     
  • ⇒Aszú (czyt. asu)
     
  Fot. Crown Estates of Hungary

  ---

  Specyficzne tokajskie wina dzielone są na więcej gatunków i kategorii niż w innych regionach Węgier. Przydziela im się tzw. puttony

  Podstawą do przydzielenia ilości puttoni jest liczba drewnianych „plecaków” (taki plecak, to właśnie puttoń) zawierających (pojemność plecaka 18-20 l) szlachetne, zmarznięte i prawie suche winogrona aszú lub szamorodny, dodanych do standartowej beczki moszczu (136 l).

  Liczba puttoni waha się od 2 do 6. Teoretycznie, zabroniona jest produkcja win 2 puttoniowych - chodzi o nie obniżanie jakości tokajskiego wina.

  ---

  Tokaj szamorodny produkuje się z normalnych, świeżych winogron z dodatkiem zbieranych bardzo późno, podmarzniętych i bardzo dojrzałych.

  Winogrona rozgniata się, przebiera i w specjalnych prasach wyciska się z nich ⇒moszcz.
  Szamorodni dojrzewa w drewnianych beczkach przynajmniej 2 lata.

  ---

  Tokaj aszú przygotowuje się inaczej.
  Bardzo dojrzałe (podmarznięte i podsuszone) winogrona aszú (bez łodyg) zbiera się do zbiorników i przepuszcza przez specjalne prasy i powstaje w ten sposób esencja aszú.

  Pozostałości owoców miele się na papkę i zalewa moszczem. Po upływie 12-36 godzin ponownie wyciska się z tej mieszanki sok (moszcz).

  Aszú dojrzewa conajmniej przez trzy lata. Najbardziej szlachetne aszú jest nazywane aszúeszencia .

---


p
⇒ Proszę o uwagi...

 

Najpopularniejsze wina węgierskie

• ⇒Bikavér:
  rubinowoczerwone, o intensywnym aromacie, ciężkie, wytrawne wino produkowane z kilku gatunków winogron, najczęściej wybieranych spośród: ⇒zweigelt, ⇒kékfrankos, ⇒cabernet sauvignon, cabernet franc, ⇒merlot, ⇒kadarka.
  
  Fot. Benito's Wine...
  Rzadziej z dodatkiem ⇒menoire (kékmedoc, medoc noir), ⇒syrah, portuguiser.

  Większą część „Bikavér” produkuje się w okolicach Egeru, ale też w ⇒pobliżu Szekszárd, na południu Węgier i tam, często kékfrankos zastępuje się kadarką.

  Jedna z legend mówi, że Turcy, oblegający zamek w Egerze (1552 r.), sądzili, że kapitan zam­ku, byczą krwią regenuruje swych bohaterskich rycerzy i stąd były krwisto-czerwone ich pan­cerze, wąsy i brody. Przestraszyło to Turków i w popłochu wycofali się.

  Inna legenda opowiada, że nazwę ⇒Egri Bikavér wymyślili Turcy, wyjaśniając (jako muzułma­nów obowiązywał ich zakaz spożywania alkaholu), że Węgrzy nie alkohol piją, a byczą krew.

  Prawda podobno jest taka, że to poeta, ⇒Garay János (rodem z Szekszárdu, wcale nie z Egeru) w swoich wierszach, po raz pierwszy (dopiero w 1846) porównał to treściwe wino do byczej krwi.

Niebieskie winogrona
fot. prota »
• ⇒Cabernet:
  ciemnorubinowe, aromatyczne, lekko cierpkie, półwytrawne i wytrawne, pieczeniowe lub gatunkowe wino.
• ⇒Chardonnay:
  przyjemne, białe wino o bardzo intensywnym zapachu przy dość dużej zawartości alkoholu, aż do 15% vol. To wino dobrze działa przeciwko różnym alergiom.
• ⇒Cirfandli:
  żółtozielone wino o zapachu polnych kwiatów, elegancko wytrawne, półwytrawne lub półsłodkie, zawiera 13-14% vol. alkoholu. Winorośl pochodzi prawdopodobnie z Austrii.
Mátrai Cserszego Fűszeres 2009
fot. Lidl »
• ⇒Cserszegi Fűszeres:
  jasne, żółto zielone, zwykle półwytrawne, ocharakterystycznym zapachu i smaku, zawiera 11-13% alkoholu. Wino stosunkowe nowe, bo ten gatunek winogron wyhodował (ze skrzyżowania ⇒Irsai Olivér x ⇒Czerwonego tramini) Bakonyi Károly dopiero w 1960 roku w niewielkiej, nadbalatońskiej miejscowości, Cserszegtomaj.
  Winogrona te uprawiane są najczęściej w okolicach ⇒Balatonu, na terenach ⇒Wielkiej Niziny Węgierskiej, w rejonie ⇒Etyek-Buda, na podgórzu ⇒Mátry i co za tym idzie, najwięcej Cserszegi Fűszeres produkuje się na tych właśnie terenach.
• ⇒Egri Leányka:
  białożółte, o niezwykle przyjemnym smaku i zapachu białe wino. Bywa wytrawne, półwytrawne i pół­słodkie. Zawartość alkoholu: 12,5-13,5%.
• ⇒Ezerjó:
  jasnozielone, lekko aromatyczne, delikatnie cierpkie, wytrawne lub półwytrawne, „prawdziwie męs­kie” wino o zawartości alkoholu 12-13% vol.
• Fordítás:
  Wino produkowane z moszczu otrzymanego w następujący sposób:
  pozostałości z wyciśniątych winogron aszú zalewa się innym, mniej szlachetnym moszczem i ponow­nie prasuje się po upływie 6-8 godzin i w ten sposób otrzymuje się powtórne aszú.
• ⇒Furmint:
  jasnozielone wino pieczeniowe, niezwykle smaczne, najczęściej wytrawne lub półwytrawne, zawartość alkoholu: 13,5% vol.
• ⇒Hárslevelű:
  Nazwa znacza dokładnie w tłumaczeniu na polski: liść lipy, ponieważ liście winogron tego gatunku mają właśnie taki kształt.
  Jasne, złotożółte, aromatyczne, lekko cierpkie, półsłodkie lub półwytrawne pieczeniowe lub delikatesowe, gatunkowe wino o zapachu kwiatów i pyłu kwiatowego.
• ⇒Irsai Olivér:
  zielonożółte wino, mocno muskatowe, delikatnie kwaśne (wytrawne i półwytrawne, rzadko półsłodkie), wada - szybko się starzeje.
Grono gatunku juhfark
fot. Budai Zoltan »
• ⇒Juhfark:
  „Męskie wino” koloru słomkowego, dysponujące spacyficznymi zapachami. Jest dosko­nałym materiałem na szampany.
• ⇒Kadarka:
  jasnoczerwone lub rubinowe, aromatyczne, półwytrawne lub wytrawne wi­no pieczeniowe (najlepszej jakości wino stołowe).
• ⇒Kékfrankos:
  ciemnorubinowe, lekko aromatyczne, pieczeniowe (najlepszej jakości wino stołowe) lub gatunkowe, wytraw­ne wino. Zawiera stosunkowo niewiele alkoholu. Istnieje również odmiana rose tego wina.
• ⇒Kékoportó:
  czerwone, wytrawne.
• ⇒Kövidinka:
  białe wino stołowe o niewielkim zapachu, zwykle lekkie, wytrawne lub lekko słodkie.
Góra Somló
fot. Vica »
• ⇒Leányka, királyleányka:
  żółtego koloru, o zapachu nektaru, aromatyczne, półsłodkie, półwytrawne i wyt­rawne wino pieczeniowe (najlepszej jakości wino stołowe).
  Zawartość alkoholu: 12-13% vol.
  Királyleányka z jest bardziej wytrawna i mocniejsza (niż np. olaszrizling).
  
• Lodowe:
  ciemnożółtego lub ciemnozłotego, prawie brązowego koloru, o przyjemnym zapachu nektaru, miodu, bardzo słodkie.
  Zawartość alkoholu: 10-14% vol. Doskonałe wino lodowe można spróbować i ⇒kupić w Dolinie Pięknej Kobiety w Egerze.
  ⇒Więcej informacji o winie lodowym w niezastąpionej Wikipedii...
  
• Máslás:
  Wino produkowane z moszczu otrzymanego w następujący sposób: pozostałości z wyciśniątych szlachetnych winogron (szamorodny, aszú) zalewa się innym, mniej szlachetnym moszczem i ponownie prasuje się po upływie 6-8 godzin.
  (Zobacz: ⇒forditás »)
• ⇒Merlot (Melora):
  bordowoczerwone o przyjemnym aromacie, półwytrawne i wytrawne, rzadziej półsłodkie wino.
  Ze względów licencyjnych Merlot jest ostatnio nazywany na Węgrzech „Melora”.
• ⇒Muskotály:
  bardzo aromatyczne, zwykle półsłodkie lub półwytrawne, pieczeniowe (najlepszej jakości wino stołowe) wino koloru złotożółtego
• ⇒Oportó:
  ciemnoczerwone, o zdecydowanym zapachu winogron,lekkie, pieczeniowe (najlepszej jakości wino stołowe), gatunkowe wino.
  Od 2000 roku produkuje się także Rózé Oportó (różowe oportó).
• ⇒Pozsonyi Fehér:
  lekkie, aromatyczne wino stołowe, wytrawne lub półwytrawne, podobne do ⇒olászrizling.
• ⇒Rizling,olaszrizling:
  zielonobiałe lub żółtobiałe, wytrawne lub półwytrawne, pieczeniowe lub stołowe wine. Posiada bardzo ciekawe aromaty. Niektórzy fachowcy twierdzą, że zapach tego wina przypomina ⇒rezedę, a smak - migdały. Zawartość alkoholu: 11-12,5% vol. (w okolicach Badacsony 13,5-14,5% vol.)
  Gama smaków - od mocno wytrawnego do gęstego, słodkiego.
• ⇒Sauvignon:
  „Wina tłoczone z Sauvignon Blanc rozpościerają szerokie spektrum aromatów, wśród których królują na ogół nuty czarnej porzeczki, agrestu, trawy oraz (nieprzefermentowanego) soku jagodowego. (...) Wina z tej grupy odznaczają się czasem wyraźnym lecz umiarkowanym kwasem, zazwyczaj wysoką zawartością alkoholu oraz dużą trwałością.”
• ⇒Szekszárdi Bikavér:
  krwistoczerwone lub rubinowe,aromatyczne, wytrawne wino - mieszanina 2-3 gatunków win.
• ⇒Szürkebarát:
  żółtozłote, czasami prawie pomarańczowe, oleiście-gęste, delikatne wino o zawartości alkoholu 13-15% vol. W zależności od rocznika może być nawet wytrawne, ale zwykle bywa półwytrawne, półsłodkie, pieczeniowe (najlepszej jakości wino stołowe), delikatesowe.
Tokaji Aszú
fot. Imre Erdész »
• ⇒Tokaji szamorodni:
  złote, czasami złotopomarańczowe, oleiście-gęste, wino o specyficznym tokajskim aromacie, bywa słodkie lub wytrawne.
• ⇒Tokaji aszú:
  wino ciemnozłotego koloru, zawsze słodkie o niepowtarzalnym zapachu i smaku, przy wysokiej zawartości cukru.
• ⇒tramini:
  Złotożółtego koloru o zapachu róży i ⇒liczi, lekko muskatowe, aromatyczne. Posiada smak lekko owocowy, z domieszką cynamonu i miodu. Spożywa się zwykle młode, 2-4 letnie i bardzo rzadko, starsze niż 5 letnie.
  Na węgrzech popularne jest Bátaapáti tramini.
  Wytrawne tramini pasuje do białego drobiu, a słodkie do owocowych, słodkich ciast.
• ⇒Zöldszilváni, Szilváni:
  jasnożółte lub żółtozielone, z dyskretnym zapachem, półwytrawne lub półsłodkie gatunkowe lub pieczeniowe (najlepszej jakości wino stołowe) wino.
• ⇒Zöld Veltelini:
  żółtozielone, aromatyczne, lekkie wino pieczeniowe i stołowe.
• ⇒Zweigelt:
  zwykle ciemnoczerwone, przypominające wino ⇒Kékfrankos.