Chłopska zupa po turecku - Török parasztleves (TUR)

Zupa turecka i oczywiście w ⇒bograczu. Pamiętamy przecież, że słowo bogracz jest pochodzenia tureckiego...

Zespół Istambul Folklor Dernegi ze Stambułu (Turcja) podczas 43. Tygodnia Kultury Beskidzkiej w Żywcu. fot. wirz/ flickr »

5 dag masła 1 mała cebula 2 ząbki czosnku 40 dag filetów z piersi kurczaka 2 marchewki 2 pietruszki 1 duży ziemniak 1 mały seler 2 pory pęczek natki pietruszki 2 łyżki mąki 2 l bulionu z kurczaka cytryna

sól pieprz mielony

Godło Turcji

Oczyszczone i umyte warzywa kroimy w małe kostki, piersi kurczaka zaś w większe kawałki.
Na gorącym maśle, przez minutę smażymy, a raczej dusimy cebulę i czosnek. Dodajemy mięso i pozostałe warzywa. Oprószamy mąką.
Przy ciągłym mieszaniu, dopóki mąka nie będzie widoczna na powierzchni mięsa i jarzyn. Dolewamy bulion i pod przy­kryciem gotujemy przez 30 minut. Teraz przyprawiamy solą i pieprzem, po czym gotujemy jeszcze 5-8 minut.

W talerzach polewamy sokiem z cytryny.

Smacznego!

(W zbiorach ProtaSoft BK zapisane pod numerem TUR-2325.)

Zupa zarobiona z jagnięciny - Báránybecsinált leves (HUN)

W kuchni węgierskiej, zupy tego typu, to zupy „zarobione, zaprawione” . Nazwa tej zupy w dokładnym tłumaczeniu: Zarobiona (zaprawiona) zupa z jagnięciny. Zupa potrawka jakoś tak dziwnie brzmi, choć może i mądrzej...

Zupa z jagnięciny, zarobiona - Báránybecsinált leves (fot. Erdélyi Konyha 2012/4) fot. Erdélyi Konyha 2012/4 »

1 kg jagnięciny 20 dah marchwi 20 dag pietruszki 1 mały seler (~20 dag) 1 kalarepa 1 strąk papryki 1-2 pomidory lub łyżka przecieru pomidorowego pęczek natki pietruszki

łyżka tłuszczu przyprawa do zup sól pieprz mielony ocet winny   Na wkładkę do zupy:  2 jajka

Jagnięcinę czyścimy z niepotrzebnych fragmentów: błonek itp. Mięso kroimy w małe kostki. Wkładamy do bogracza i za­lewamy zimną wodą. Solimy, ewentualnie przyprawiamy mieszanką typu vegeta lub ⇒czymś takim.

Kiedy mięso jest na wpół miękkie, dorzucamy oczyszczone i pokrojone warzywa. Gotujemy na gotowo.

Oddzielnie (na skraju bograczowego paleniska) przygotowujemy paprykową zasmażkę. Rozcieńczamy szklanką zimnej wo­dy i mieszamy z zupą, po czym zagotowujemy.
Jajka dokładnie rozmącamy i cienką strużką dodajemy do zupy (to właśnie, razem z zasmażką, zarobieniem, jest zapra­wie­niem pot­rawy).
Tuż przed podaniem, obficie posypujemy posiekaną natką pietruszki lekko zakwaszamy octem, lub sokiem z cytryny.

Smacznego!

(W zbiorach ProtaSoft BK zapisane pod numerem HUN-2803; na podstawie „Erdélyi Konyha” 2012/4.)

Zupa z płucek (wieprzowych) - Tüdőleves (HUN)

Zupa z płucek, ale z dodatkiem marchewki, pietruszki, ziemniaków... fot. prota »

½ kg płucek wieprzowych 2 serca (wieprzowe) 1 czubata łyżka smalcu (lub innego tłuszczu) 3 łyżki mąki 2‑3 łyżki octu (jeszcze lepiej soku z cytryny) kilka ząbków czosnku listek laurowy 2-3 łyżki czerwonej, słodkiej papryki pieprz majeranek sól

Płuca i serca moczymy w wodzie przez około ½ godziny. Po upływie tego czasu, wodę wylewamy. Płuca i serca kroimy w paseczki.

Cebulę i czosnek (drobno pokrojone) powoli smażymy na tłuszczu na złoty kolor. Dodajemy pół łyżki mąki i łyżkę czer­wo­nej słodkiej papryki. Dokładnie mieszamy. Nie wolno przypalić!
Po chwili dodajemy pokrojone płucka i serca. Mieszamy. Przez kilka minut gotujemy na małym ogniu, a następnie dole­wa­my wodę. Dodajemy przyprawy.

Gotujemy do tej pory, aż płuca i serca nie będą miękkie. W miarę potrżeby, uzupełniamy wyparowaną wodę. Solimy do smaku.

Dokładnie mieszamy ocet, pozostałą mąkę, paprykę i odrobinę wody. Rozcieńczamy wywarem z płuc i serc. Dodajemy do zupy. Dosalamy do smaku.

Pod koniec gotowania, do zupy można dodać pokrojone ziemniaki.

Smacznego!

Zupa kiszely - Kiszely leves (SVK)

Zupa pochodzi z terenów dzisiejszej Słowacji, ale nazwa jej jest zhungaryzowana, ponieważ przywędrowała z obszarów, które przed 1945 rokiem były węgierskie. Jak łatwo domyśleć się, to po prostu: kwaśna zupa, ale nie jest to żurek.
Po słowacku nazywa się: kyslá polievka .
Na Słowacji i na terenie północnych Węgier, w miejscowościach zamieszkałych przez Słowaków, zupa kiszely jest niemalże obnowiązkowym posiłkiem na ⇒świniobiciu.

Cynaderki wieprzowe - Sertés vese (fot. YouTube) fot. YouTube »

30 dag wieprzowych cynaderków 20 dag wieprzowego móżdżku 10 dag marchewki 10 dag pietruszki 10 dag grzybów 1 cebula łyżka przecieru pomidorowego śmietana

czerwona, słodka papryka sól pieprz vegeta mąka smalec ocet

Flaga Słowacji

Cynaderki ⇒przygotowujemy do kuchennego użytku. Pozbawione piramidek i niepotrzebnych za­pa­chów nerki, kro­imy w cienkie plasterki, a następnie w paseczki.

Oczyszczone, pokrojone warzywa, razem z paseczkami cynaderków, gotujemy w osolonej wodzie, przy­pra­wio­nej pieprzem i vegetą (niekoniecznie!).

Kiedy i warzywa, i cynaderki są już miękkie, rzygotowujemy ciemną zasmażkę - z cebulą, papryką mieloną i przecierem pomidorowym. Zasmażkę mieszamy ze śmietaną i zagęszczamy zupę.
Oczyszczony z błonek móżdżek, kroimy w kostki i gotujemy w zupe.
Bogracs odstawiamy na kilkanaście minut i możemy podawać!

Smacznego!

(Na podstawie moich starych notatek ProtaSoft HUN-1760.)

Zupa z terenów Hanság - Hansági leves (HUN)

Zupa z terenów ⇒Hanság, znad jeziora ⇒Nezyderskiego Fertő .
Bagienne okolice tego jeziora są mało znane Polakom, a szkoda! Może więc odwiedzcie ten zakątek w północno-za­chod­nich Węrzech, bo warto!

Stroje z Rábaköz (Hanság), Győr-Sopron Megye, Nyugat-Dunántúl - Rábaköz, Győr-Sopron County, Western-Transdanubia fot. Christine Asherah »

nóżki wieprzowe golonka sól pieprz ziarnisty liść laurowy cebula musztarda sok z cytryny śmietana natka pietruszki

Nózki dokładnie szorujemy i opalamy, rozrąbujemy na mniejsze kawałki (wzdłuż i potem w poprzek na 4-5 cm). Golonkę rozrąbujemy na 2-3 kawałki.

Mięso gotujemy (dopóki nie będzie odchodzić od kości) z cebulą (w całości), pieprzem, solą, listkiem laurowym i ewen­tu­al­nie z przyprawą do zup.
Ugotowane nóżki wyjmujemy z zupy, zdejmujemy z kości i kroimy w miarę estetyczne kostki, kawałki.
Wywar zabielamy śmietaną wymieszaną z musztardą oraz sokiem z cytryny, zagotowujemy, po czym dodajemy pokrojone mięso.
W talerzach posypujemy posiekaną natką pietruszki.

Spożywamy ze świeżym pieczywem.

Smacznego!

Zupa z terenów Kunság - Kunsági leves (HUN)

⇒Kunság, to historyczna kraina w środkowej części Węgier, bogata w tradycje kulinarne, kulturowe, historyczne...

W stolicy Kunság - Kecskemét, Cifra-palota fot. prota »

1 cebula 1-1,5 łyżki tłuszczu 1 łyżka czerwonej, słodkiej, mielonej papryki 40 dag wieprzowiny (w kawałakch, bez kości) sól pieprz

szklanka czerwonego wina 15 dag grzybów pęczek natki pietruszki 10-20 dag makaronu w płatach (lub duże kwadraty) łyżka mąki 1,5 dl śmietany

Cebulę szklimy na gorącym tłuszczu. Dodajemy słodką paprykę, mieszamy i po pół­mi­nucie dorzucamy pokrojone w kostki mięso.
Przyprawiamy solą, pieprzem, dolewamy pół szklanki wody i szklankę czerwonego wi­na.

• Możemy dodać kawałeczek bardzo ostrej papryki!

Powoli dusimy i kiedy mięso będzie prawie miękkie, dodajemy pokrojone grzyby, pę­czek posiekanej natki pietruszki oraz sporą garść połamanego makaronu w pła­tach.

Dolewamy wodę (lub bulion) do ostatecznej objętości - zupa powinna być dość gęsta.
Na sam koniec zabielamy śmietaną wymieszaną z mąką. Zagotowujemy, odstawiamy na kwadrans i... możemy podawać.

Smacznego!

Barszcz podkarpacki - Borscs a Kárpátaljáról (UKR)

⇒Podkarpacie...

Podkarpacie... (fotó Zephyrka/ Pixabay) fot. Zephyrka/ Pixabay »

70 dag wieprzowiny z kościami mała główka kapusty 1 burak 1 cebula pęczek kopru 40 dag ziemniaków łyżka smalcu łyżka mąki 2 dl soku pomidorowego sól śmietana

Godło Ukrainy

Mięso kroimy na małe kawałki i gotujemy do półmiękka w osolonej wodzie.
Dodajemy poszatkowaną kapustę oraz obrane buraki oraz buraki pokrojone w paseczki lub starte na „gru­bej” tarce, a także obraną cebulę i pę­czek kopru.

Kiedy kapusta jest prawie miękka, dodajemy obrane i pokrojone w kostki, ziemniaki.
Gotujemy, dopóki wszystkie składniki nie będą miękkie.

W talerzach, do każdej porcji, dodajemy łyżkę śmietany.

• Barszcz proponuję lekko zakwasić - octem, sokiem z kiszonej kapusty, ogórków lub cytryną... Na stole powinien też znaleźć się pieprz lub ostra papryka.

Smacznego!

(Stare zapiski ProtaSoft UKR-2137.)

• Zobacz też (w menu z lewej strony ekranu)... 
• ... inne barszcze...

Zupa z kury z fasolką szparagową - Tyúkhúsleves zöldbabbal (HUN)

Danie to umieściłem w „Zupach” mimo, że jest to coś pośredniego między tradycyjną zupą a tzw. „drugim daniem”.
To typowy posiłek jednodaniowy i w dodatku bardzo smaczny. Naprawdę warto spróbować.
Danie pochodzi z zachodnich terenów Węgier (Györ, Sopron, Szombathely).

Zupa z fasolki szparagowej fot. minelly »

1 kura (około 2 kg) 3 cebule (średniej wielkości) 1 czubata łyżka tłuszczu 2 łyżki czerwonej słodkiej papryki 4 ziemniaki 30 dag fasolki szparagowej 2 ząbki czosnku

200 ml śmietany 2 zielone papryki 2 pomidory (lub lecso) pieprz 1 łyżka mąki sól

Oczyszczoną kurę kroimy na kawałki. Drobno pokrojoną cebulę smażymy w bograczu na przezroczysto. Dodajemy czer­woną paprykę, mieszamy i natychmiast dolewamy szklankę wody, mieszamy.
Dodajemy kawałki kury. Ponownie mieszamy.
Solimy i pod przykryciem, na niewielkim ogniu, dusimy.

Gdy woda wyparuje, dodajemy rozgnieciony czosnek i pieprz. Kilka razy dokładnie mieszamy, a następnie dodajemy tyle wody, żeby przykryła mięso. Przykrywamy i dusimy do miękkości.

Kiedy mięso jest już prawie miękkie dodajemy ziemniaki (pokrojone w drobną kostkę), 3-4 cm kawałki fasolki szpa­rago­wej, kawałki zielonej papryki, pokrojone pomidory (lub lecso) i (jeżeli trzeba) tyle wody, żeby dobrze przykryła zawartość bogracza.
Gotujemy, dopóki ziemniaki i fasola nie będą zupełnie miękkie.

Mąkę mieszamy ze śmietaną, rozcieńczamy wywarem i dodajemy do zawartości kociołka. Przyprawiamy do smaku.
Gotujemy jeszcze przez kilka minut i możemy podawać.

Smacznego!

Zupa zbójecka 2 - Betyárleves 2 (HUN)

Makaron lebbencs - zarumieniony fot. prota »

30 dag mięsa z kury (bez kości i skóry) 30 dag mięsa wieprzowego porcja włoszczyzny na zupę (35-40 dag po oczyszczeniu) pieprz sól 1-2 ząbki czosnku 30 dag makaronu w płatach (lub w kształcie dużych kwadratów) łyżeczka tłuszczu do podsmażenia makaronu pęczek natki pietruszki chrzan z octem

Oba rodzaje mięsa kroimy w kostki (15×15 mmm), zalewamy zimną wodą. Po zagotowaniu, zdejmujemy pierwszy szum.
Do gotującej się zupy dodajemy pokrojone w kostki warzywa. Przyprawiamy solą, ziarnistym pieprzem i drobno posie­ka­nym czosnkiem.

W międzyczasie, na prawie suchej patelni (np. na skraju ogniska) zarumieniamy makaron - podsmażamy, dopóki nie po­jawią na jego powierzchni pęcherze.

Kiedy mięso jest już miękkie, dodajemy makaron.

Podajemy z posiekaną natką pietruszki i przyprawiamy chrzanem (ze słoiczka).

Smacznego!

(Na podstawie czasopisma Fakanál, 1986, a w zbiorach ProtaSoft HUN-4185.)

• Zobacz też (w menu z lewej strony ekranu)... 
• ... inne zupy zbójeckie...