Zupa z porów - Póréhagymaleves (HUN,...)

Autorka przepisu, Szabó Anita z Ceglédbercel, pisze tak (Mindmegette Recepttár 2011/7):
"Szybka zupa, często gotuję ją na kolację. Jeżeli jesteśmy głodni, podaję do niej tarty ser lub ⇒kruton."

Póréhagymaleves (repr.) fot. Komáromi Zoltán »

4 pory 2 duże ziemniaki 1 mała cebula 1 pęczek szczypiorku 2 łyżki masła 2 kostki bulionowe sól pieprz

1. Pory dokładnie czyścimy (zwłaszcza między liściami). Z zielonych części pozostawiamy jedynie kilka centymetrów (odcięte i zamrożone lub wysuszone kawałki porów, możemy wykorzystać na smaki do innych zup).
   Pory i obrane ziemniaki kroimy w cienkie krążki, cebulę - w drobną kostkę, szczypiorek - siekamy.
    
2. W większym garnku rozgrzewamy masło i podsmażamy cebulę. Dodajemy pokrojone pory i powoli dusimy przez 2-3 minuty.
    
3. Dolewamy około 1,5 litra wody, dodajemy kostki rosołowe, zagotowujemy, po czym dorzucamy ziemniaki. Przyprawiamy i na małym ogniu gotujemy przez około 25 minut.

W talerzach posypujemy świeżym, posiekanym szczypiorkiem.

Smacznego!

(Według Szabó Anita, Ceglédbercel Mindmegette Recepttár 2011/7.)

• Zobacz też... 
• Zupy cebulowe...

Zupa winogronowa - krem - Szőlőkrémleves (HUN)

Szőlőkrémleves - Zupa winogronowa - krem fot. Nők Lapja Konyha, 2010. szeptember (repr.) fot. Nők Lapja Konyha 2010. szeptember (repr.) »

60 dag dużych winogron 0,6 l 100% soku z winogron 5 łyżek ⇒oleju winogronowego 2 dl śmietanki 1 łyżka mąki 1 łyżka brązowego cukru kilka listków mięty kawałek cynamonu szczypta soli

Winogrona

fot. prota »

Winogrona myjemy, po czym owoce oddzielamy od gron.

Na oleju karmelizujemy cukier, dodajemy cynamon, mąkę i przez chwilę smażymy - dopóki mąka lekko nie zbrązowieje.

Dolewamy winogronowy sok lub ⇒moszcz i zagotowujemy.
Dolewamy śmietankę i dodajemy szczyptę soli.
Winogrona przekrajamy na połówki, usuwamy pestki, (owoce) dodajemy do zupy i dokładnie miksujemy.

• Trochę winogron (bez pestek) pozostawiamy, aby potem dodać je do zupy.

Przed podaniem chłodzimy.
Do talerzy wkładamy po kilka(naście) połówek winogron, zalewamy zupą i posypujemy pokrojonymi listkami mięty, melisy, płatkami ⇒jadalnych kwiatów...

Smacznego!

(Według: Nők Lapja Konyha, 2010. szeptember.)

Zupa szparagowa kremowa - Spárgakrémleves (Siedmiogród,HUN,ROM)

Herb Siedmiogrodu

To jeszcze jedna zupa z Siedmiogrodu....

Zupa szparagowa kremowa fot. goodsmart.vn »

40 dag szparagów 2 l bulionu 2 dag cukru 1/2 szklanki mleka 5 dag masła 1 łyżka mąki 1/2 szklanki śmietanki 1 żółtko sól

Znalazłem ⇒ciekawą stronę o szparagach. Na pewno warto ją obejrzeć...

Szparagi myjemy, twarde końce obcinamy. Białe szparagi obieramy ze skórki - zielone i dość rzadkie, fioletowe, tego nie wymagają - łodygi kroimy na mniejsze kawałki.

Łodygi szparagów gotujemy w osolonym i lekko ocukrzonym bulionie.
W oddzielnym naczyniu gotujemy główki szparagów.

Ugotowane łodygi zagęszczamy jasną zasmażką z mlekiem.
Gotujemy jeszcze przez ok. 10 minut, po czym przecieramy przez sito lub miksujemy.
Zagotowujemy jeszcze raz.

Odsuwamy z ognia i dodajemy rozmieszane ze śmietanką żółtko i estetyczne główki szparagów.

• W miseczkach możemy zupę ozdobić zielonym listkiem bazylii, mięty...
  Ta zupa doskonale smakuje z chrupiącymi grzankami - zarumienionymi na odrobinie masła tylko z jednej strony.

Smacznego!

Zupa szparagowa kremowa 2 - Spárgakrémleves 2 (...)

Zielone szparagi fot. Marios Hadjianastasis »

1 kg zielonych szparagów 2 duże cebule 10 dag masła 2 szklanki śmietany 1 żółtko 4 szklanki rosołu z kurczaka sól 1/2 łyżeczki mielonego białego pieprzu 1 łyżka zielonych listków tymianku

Na grzanki:  4-6 kromek czerstwej bułki 1 łyżka tartego parmezanu 1 łyżeczka masła

Szparagi obieramy, myjemy, kroimy na kawałki (główki odłożyć). Cebulę obieramy i kroimy w drobne kostki.

Na stopionym w rondlu maśle szklimy cebulę, dodajemy pokrojone szparagi (bez główek), mieszamy i chwilę smażymy. Dolewamy 3 szklanki gorącego bulionu, doprowadzamy do wrzenia, dodajemy tymianek i gotujemy około 30 minut na małym ogniu.
Zupę studzimy, miksujemy blenderem lub przecieramy przez sito. Wlewamy do rondla, zagotowujemy i przyprawiamy solą oraz pieprzem.

W małym rondelku zagotowujemy pozostały bulion, wkładamy główki szparagów i gotujemy 10 minut.
Do przetartej, gotującej się zupy dodajemy ugotowane główki szparagów, rozmieszaną z żółtkiem śmietanę, mieszamy i doprowadzamy do wrzenia.

Przygotowujemy grzanki z serem: 
Obraną ze skórki bułkę kroimy w kostki, obtaczamy w stopionym maśle i startym serze, po czym smażymy przez chwilę na rozgrzanej patelni.

Zupę podajemy z grzankami.

Smacznego!

(Na podstawie „zdzieraka” O-Press sp. z o.o., 21.II.2011)

Zupa szparagowa kremowa 3 - Spárgakrémleves 3 (...,HUN)

Spárgakrémleves fot. Bors Gasztromagazin 2014/05/20 »

50 dag szparagów (najlepiej zielonych) 2 łyżeczki soli 1 łyżeczka cukru 1 l wody 1 cytryna 2 dl śmietany 1 żółtko 1 pęczek zielonej pietruszki 2 łyżki mąki

Szparagi czyścimy, kroimy na 2 cm kawałki i gotujemy przez 30 minut w ocukrzonej i osolonej wodzie.

Wywar, razem ze szparagami zabielamy śmietaną wymieszaną z mąką i żółtkiem.

• Najlepiej zabielać przecierając przez sito - uniknie się nawet najmniejszych grudek.

Zupę jeszcze raz zagotowujemy.

W talerzach posypujemy posiekaną natką pietruszki.

Jedna z mych znajomych (M. Nelly) uważa, że do takiej zupy obowiązkowa jest ⇒maślana galuszka.
Proponuje też, aby nie zabielać mączną mieszaniną, a do talerzy dodać po łyżeczce śmietany (lub śmietanki) wy­mieszanej z żółtkiem i na to nalewać gorącą zupę, przedtem zagęszczoną jasną zasmażką z połową posiekanej pietruszki, a pozosta­łą część natki dosypuje do nalanej zupy.

...i przypomina jeszcze stare, węgierskie porzekadło:
Ile domów, tyle zwyczajów... - Ahány ház, annyi szokás!

Smacznego!

(Na podstawie Bors Gasztromagazin 2014/05/20.)

Zupa szparagowa - Spárgaleves (HUN)

Zupa szparagowa - spárgaleves (fot. catceeq/ Pixabay) fot. catceeq/ Pixabay »

1 kg cienkich szparagów 30 dag grubszych szparagów sól 2-2,5 l bulionu 1 zwykła bułka (kajzerka) 1 łyżeczka cukru 3-4 łyżki tłuszczu 1 łyżka czerwonej, słodkiej papryki w proszku pieprz pół szklanki wywaru ze szpinaku (szczawiu) bułka na ⇒grzanki

Cienkie szparagi czyścimy, myjemy, obcinamy twarde główki. Wrzucamy na dwie minuty do osolonej, wrzącej wody i po up­ływie tego czasu, odcedzamy.

Z bułki skrajamy skórkę i kroimy na cienkie kromki, a następnie wkładamy do garnka razem ze szparagami i zalewamy bulionem. Słodzimy i gotujemy do tej pory, dopóki szparagów nie damy rady rozgnieść między palcami.
Zawartość garnka miksujemy (lub, jak dawniej, przecieramy przez sito).

Przed podaniem dolewamy śmietankę, wywar ze szpinaku i pokrojone na kilucentymetrowe kawałki, ugotwane w osolonej wodzie, szparagi (te grubsze... ale - Uwaga! - szparagi szybko się rozgotowują!).
Podajemy z usmażonymi na maśle ⇒grzankami z bułki.

Smacznego!

Zupa szparagowa 2 - Spárgaleves 2 (...,HUN)

Zupa szparagowa z galuszką fot. minelly »

porcja rosołowa z kurczaka (50-60 dag) 1 kg szparagów (najlepiej zielonych) 1 pęczek zielonej pietruszki 1 łyżka masła 3 dl mleka mąka pieprz sól szczypta cukru

... na galuszkę:  1 jajko mąka 1 łyżeczka masła sól

W 1,5-2 litrach osolonej wody gotujemy wywar z porcji rosołowej, po czym przecedzamy.

Szparagi myjemy, jeżeli trzeba, obieramy, kroimy na 2-3 cm kawałki, płuczemy i gotujemy w połowie wywaru rosołowego (w oddzielnym garnku). Już po kilku minutach miękną i wtedy, od razu, wyjmujemy je z rondla. Szparagowo-rosołowy wywar łączymy z pozostałym rosołem.

Z masła i mąki przyrządzamy jasną zasmażkę tak, aby nie czuło się zapachu przypieczonej mąki.
Do zasmażki możemy dodać łyżeczkę słodkiej, czerwonej papryki.
Dolewamy mleko, mieszamy i łączymy z zupą. Solimy, przyprawiamy pieprzem i zagotowujemy.

W zupie gotujemy ⇒maślaną galuszkę. Posypujemy drobno posiekaną natką pietruszki.
Dodajemy pokrojone lub poszarpane kawałeczki ugotowanego kurczaka.

Do każego talerza wkładamy porcję ugotowanych szparagów i zalewamy zupą.

Smacznego!

Kapuśniak z pomidorami - Paradicsomos káposztaleves (...,HUN)

Kapuśniak z pomidorami - Paradicsomos káposztaleves fot. Vidék Íze, 2008 november »

60 dag kapusty 20 dag przecieru pomidorowego 1 łyżeczka kminku (ziarnistego) 2 łyżki mąki sól 25 dag morskich filetów rybnych olej

Obraną z zewnętrznych liści kapustę najpierw grubo szatkujemy (co 4 cm), potem kroimy w poprzek, w kwadraty 4×4 cm i w końcu - w cieniutkie paseczki.
Kapustę gotujemy w osolonej i przyprawionej kminkiem wodzie.
Kiedy jest na wpół miękka, dodajemy przecier pomidorowy i gotujemy do zupełnej miękkości.

Z kilku łyżek oleju i mąki robimy zasmażkę i dodajemy do zupy. Bardzo powoli gotujemy jeszcze przez 10 minut.

Ryby kroimy w kostki 1,5×1,5 cm, solimy i zarumieniamy na mocno rozgrzanym oleju.

Podsmażone rybne kostki wkładamy do talerzy, zalewamy zupą i podajemy.
Ozdabiamy zieleniną, kolorową papryką...

• W czasie tego obiadu, na stole, powinien znaleźć się cukier, bo ta zupa, przyprawiona łyżeczką cukru jest wyjątkowo smaczna i oryginalna

Smacznego!

(Na podstawie Vidék Íze, 2008 november)

Kapuśniak z czerwonej kapusty - Lilakáposzta-leves (Siedmiogród,HUN)

Herb Siedmiogrodu

Lilakáposzta-leves - Zupa z czerwonej kapusty - (fot. Erdélyi Konyha 2012/9) fot. Erdélyi Konyha 2012/9 »

1 mała główka czerwonej kapusty 1 cebula 1 pomidor 2-3 ziemniaki 4 łyżki oleju 1 łyżka mąki cząber koper sól śmietana

Pomidory zanurzamy na 30 sekund we wrzątku, obieramy i kroimy w kostki.
Kapustę obieramy z zewnętrznych liści, myjemy i kroimy w małe kwadraciki.

Cebulę obieramy, kroimy w drobne kostki i podsmażamy (w rondlu, garnku, ⇒bograczu...) na 2 łyżkach oleju.
Dodajemy przygotowane pomidory oraz kapustę. Mieszamy, solimy, przyprawiamy cząbrem i koprem. Dolewamy tyle wody, aby z lekkim nadmiarem przykryła wszystkie składniki.

Zagotowujemy, po czym dorzucamy obrane, wymyte i pokrojone w kostki ziemniaki. Przykrywamy - na małym ogniu gotujemy dopóki i kapusta, i ziemniaki nie będą miękkie (ale nie rozgotowane! ).

Z zupy wyjmujemy, wazową łyżką, dość dużą porcję kapusty, a pozostałość (w garnku) - miksujemy blenderem lub przecieramy przez metalowe sito.

Na pozostałych 2 łyżkach oleju zarumieniamy mąkę, rozcieńczamy zmiksowaną zupą, dodajemy do całości i wszystko zagotowujemy.

Do talerzy wkładamy porcje kapusty, zalewamy zupą i fantazyjnie ozdabiamy śmietaną.

Smacznego!

(Na podstawie Erdélyi Konyha 2012/9)

Zupa z czosnku niedźwiedziego (kremowa) - Medvehagyma kremleves (...,HUN)

⇒Czosnek niedźwiedzi, którego jest na Węgrzech zatrzęsienie, stał się ostatnio bardzo modny. Rozgłasza się jego pożyteczne wpływy na organizm człowieka. We wszystkich czasopismach, w kwietniu i w maju jest mnóstwo przepisów na różności z tą ciekawą rośliną.

Zupa-krem z czosnku niedźwiedziego (fot. Zita-Konyhalista) fot. Zita-Konyhalista »

duży pęczek czosnku niedźwiedziego 3 małe ziemniaki olej sól pieprz gałka muszkatołowa 1,5 dl śmietanki

Czosnek niedźwiedzi myjemy i przebieramy.
Ziemniaki obieramy i umyte, kroimy w małe kostki.

Na gorącym oleju podsmażamy pokrojone w paseczki liście czosnku niedźwiedziego.
Dodajemy pokrojone ziemniaki, przyprawiamy solą, pieprzem i szczyptą startej gałki muszkatołowej.
Mieszamy i po kilku minutach zalewamy wodą.

Kiedy ziemniaki są miękkie, zabielamy śmietanką, zagotowujemy, przyprawiamy i wszystko miksujemy lub przecieramy przez sito.

Podajemy z grzankami, z groszkiem z ciasta naleśnikowego, plackami naleśników pokrojonymi w paseczki...
W talerzu możemy ozdobić strużką gęstej śmietanki.

Smacznego!

(Na podstawie przepisu, Zita - Konyhalista)

Zupa z żabich udek  - Béka leves (HUN,FRA)

Żabie udka fot. MOs810 »

5-6 par żabich udek na osobę kilka łyżek masła natka pietruszki mąka 1 puszka zielonego groszku (ok.30-40 dag) kilka kromek białego chleba sól imbir ⇒ gałka muszkatołowa ⇒ kwiat gałki muszkatołowej pieprz

Żabie udka myjemy i wrzucamy do rondla na gorące masło, dodajemy posiekaną natkę pietruszki. Dusimy pod przykry­ciem prawie do miękka.

W innym rondlu rozgrzewamy łyżkę masła, dodajemy 2 łyżki mąki i lekko zarumieniamy (jasna zasmażka). Dolewamy 1 litr wody i sok (wywar) z zielonego groszku. Powoli zagotowujemy, przy ciągłym mieszaniu.

Zaprawiony zasmażką wywar z groszku przelewamy do uduszonych żabich udek. Dodajemy zielony groszek. Przyprawiamy solą, imbirem, gałką muszkatołową, kwiatem gałki muszkatołowej, pieprzem.

Podajemy w filiżankach na gorąco lub na zimno (!) z cienkimi kromkami ⇒ grzanek z białego chleba.

• Zupę możemy zabielić śmietaną (już przy podaniu).

Smacznego!

Zupa z królika z estragonem - Tárkonyos nyuszileves (HUN)

⇒Wyświetl większą mapę

Zupa pochodzi z okolic Sonkád, a ten rodzinny przepis przysłała do czasopisma Vidék ize Boros Gyilláné z Szilvásvárad. Nauczyła się tak gotować zupę z królika od swej matki.

W niektórych rejonach Węgier przyrządza się ją klasycznie - na cebulowo-papry­kowym tłuszczu.

---

Zupa z królika z estragonem - Tárkonyos nyuszileves fot. Vidék ize, 2011 április »

jeden 2-2,2 kg króliczego mięsa 2 marchewki 2 pietruszki sól pieprz 1 łyżka suszonego estragonu 2 żółtka 1,5 dl śmietany

---

»•«

---

Najlepiej tę zupę ugotować na króliczym mięsie bez udek i combru, które to części przeznaczamy na inne, bardziej „mięsiste” dania - np. do ⇒paprykarza. Użyjmy też wszelkich, króliczych podrobów.

Mięso z kościami i podroby kroimy na mniejsze kawałki, dokładnie myjemy, zalewamy zimną wodą i rozpoczynamy goto­wanie.

Kiedy woda zagotuje się, dodajemy oczyszczone i pokrojone w kostki warzywa.
Solimy i przyprawiamy pieprzem oraz estragonem, a następnie gotujemy przez 40 minut.

• Możemy użyć posiekanego estragonu zalanego octem. Dodajemy wtedy do zupy około jednej, małej łyżeczki takiej przyprawy.

Śmietanę mieszamy z żółtkami i przy ciągłym mieszaniu dodajemy do zupy.
Gotujemy jeszcze przez 5 minut i podajemy.

Spożywamy z chlebem.

Smacznego!

(Na podstawie Vidék ize, 2011 április; w zbiorach ProtaSoft 002739-HU)

---

p

⇒ Proszę o uwagi...

Zupa „wiązana” z okolic Sonkád - Sonkádi „kötött” leves (HUN)

Zupa ta, tak jak i poprzednia - ⇒Zupa z królika z estragonem, pochodzi z okolic Sonkád.

---

Zupa „wiązana” z okolic Sonkád - Sonkádi „kötött” leves fot. Vidék ize 2011 április »	Składniki na 8 porcji:
	Na zupę:  4 marchwie 2 pietruszki sól 2 kalarepy 2 ziemniaki 2-3 ząbki czosnku seler natka pietruszki natka selera	Nadzienie:  30 dag wędzonej, swojskiej szynki 1 łyżka tłuszczu 1 cebula słodka, czerwona, mielona papryka pieprz mielony sól   Wkładki do zupy:  3-4 garście mąki 5 jajek sól

---

»•«

---

Rozpoczynamy od przygotowania nadzienia:
Szynkę mielemy i podsmażamy na rumiano w rondlu, na małej ilości tłuszczu. Dodajemy posiekaną cebulę. Mieszamy i odsuwamy z ognia, aby lekko wystudzić. Przyprawiamy solą, pieprzem i czerwoną, słodką, mieloną papryką.

• Z solą uważajmy, ponieważ wiejskie szynki bywają dość słone!

---

Warzywa gotujemy w osolonej wodzie.

• Do zupy możemy dodać, dla polepszenia smaku, jakąś kość, mięso, kostki rosołowe...

Z mąki i jajek, ze szczyptą soli zagniatamy ciasto (jak na pierogi, makaron, ale nie powinno być za twarde). Ciasto rozwał­kowujemy na okrągły, cienki placek i smarujemy lekko podgrzanym nadzieniem.

Rozpoczynając od jednego brzegu, ciasto podwójnie zaginamy na szerokości 1,5-2 cm, przecinamy wzdłuż zagięcia i w ten sposób otrzymujemy kilka wąskich pasków ciasta z nadzieniem.

Na pasku wiążemy luźny węzeł i obcinamy go... wiążemy następny supeł i obcinamy... i tak do końca...

W międzyczasie wywar jest już na pewno gotowy, a warzywa miękkie.
W wywarze gotujemy nasze węzełki. Z nadzienia na pewno wypłynie trochę smakowitego sosu (tłuszczu), który estetycz­nie, po węgiersku zabarwi zupę.
Przyprawiamy ostatecznie do smaku i podajemy.

Smacznego!

(Na podstawie „Vidék íze”, 2011 április; w zbiorach ProtaSoft 002739-HU)

---

p

⇒ Proszę o uwagi...

Krupnik (POL)

Węgrzy takiej zupy nie robią!
Poczęstowałem krupnikiem kilka razy znajomych i byli zachwyceni...

...a Pani Irena z Kaliforni pisze tak:

Ano, sprawdziłam, że nie masz na swych stronach krupniku. To jest moja ulubiona zupa z dzieciństwa. Może nie nowoczesna, ale pyszna. Gdzieś tam, jacyś tam, pisali, że nie znoszą krupniku - jestem pewna, że nie jedli dobrze zrobionego, tylko jakiś spartaczony. Jak można nie lubić krupniku?
Poza tym - zupa prosta jak parasol.

Krupnik fot. Przemysław Kiliński » Polski krupnik w Budapeszcie, z pęczakiem... fot. prota »

Przepis klasyczny:  około pół szklanki kaszy jęczmiennej lub pęczaku kości na zupę lub kawałki kurczaków, podroby, inne mięso... porcja jarzyn jak do rosołu 2 cebule 1-2 ząbki czosnku 1-2 suszone borowiki albo inne suszone grzyby 1-2 ziemniaki 1 łyżka masła sól pieprz ziele angielskie liść laurowy natka pietruszki lub selera koperek 2 dl śmietany

Wersja uproszczona:  około pół szklanki kaszy jęczmiennej lub pęczaku 2-3 l bulionu (z kostki) 2 cebule 1 marchew 1-2 ząbki czosnku 1-2 ziemniaki 1 łyżka masła ziele angielskie liść laurowy natka pietruszki lub selera koperek 2 dl śmietany pieprz mielony sól

Trochę kaszy jęczmiennej, tak z pól szklanki (potraja się po ugotowaniu), ja lubię tę najdrobniejszą.
Kapusty powinno być mało albo wcale, rzecz gustu.
Cebule w całosci albo w ćwiartkach, 1-2 zabki czosnku, 1-2 suszone borowiki albo inne suszone grzyby, ziem­niaki, masło, sól, pieprz, ziele angielskie, liść laurowy.

Gotuje się na kościach, kawałku kurczaka albo podrobach kurzych (serca, żołądki), na mięsie albo postny, bez dodatków mięsnych.

Kości, mięso lub podroby gotuje się razem z namoczonymi grzybami. Wrzuca się oczyszczone jarzyny, cebule i czosnek, gotuje do miękkości, ale żeby się nie rozpadały.
Ugotowane jarzyny trzeba wyjąć i drobno pokroić. Osobno odmierzoną ilość kaszy jęczmiennej, drobnej (można pęczak, ale wolę drobną) zalewa się zimną wodą - 3-4 razy więcej wody niż objętość kaszy i gotuje (Pani Irena używa określenia rozkleja). na małym ogniu, z dodatkiem łyżki masła, w rondelku.

Kiedy kasza zrobi się miękka - łączy się ją z wywarem mięsno-jarzynowym oraz pokrojonymi warzywami. Grzyby i podroby kroi sie drobno i też łączy z zupą. Ziemniaki obrane i pokrojone w niewielką kostkę (2-2,5 cm) wrzuca się pod koniec gotowania i trzeba uważać, żeby były jędrne, nie rozgotowane.

Krupnik można teraz podprawić śmietaną, albo nie - jak kto lubi. Doprawić solą, pieprzem do smaku i na koniec dodać kawałek surowego masła.
Przy podawaniu, posypać posiekaną natką pietruszki i koperkiem.
Kto lubi, to może dodać maggi albo lubczyk.

• Postny krupnik gotuje sie tak samo, tylko na wywarze jarzynowym bez miesnych dodatkow.

---

Prostsza, tańsza wersja krupnika - dla facetow:  (W tym momencie, od razu obraziłem się!)

Kaszę rozkleić w wodzie, z masłem, albo po prostu - wrzucić kaszę na gotujący się bulion z kostki. Dodać cebule, 1 marchewkę i 2 ząbki czosnku. Dodać masło, ziemniaki (pod koniec) i podprawić śmietaną (albo nie). Dodać sól, pieprz do smaku, ew. maggi i jeszcze surowe masło (na sam koniec). W talerzach posypac natką pietruszki.

Smacznego!

• Tu, na Węgrzech, dodałem do swego krupnika jeszcze paprykę - i surową, pokrojoną w kwadraciki, i tę klasyczną - słodką, mieloną.
  Spróbujcie, bo warto!

(Nadesłane przez Panią Ireneę J. z Kaliforni)

Krupnik polski (POL)

Jeszcze jedna wersja krupnika, też bardzo uproszczona, czyli szybka!

Krupnik z kawałkiem mięsa fot. Mariuszjbie Wikimedia Commons »

1,5 l wywaru z kości i warzyw 10 dag kaszy jęczmiennej 4-5 ziemniaków 20-30 g suszonych grzybów cebula łyżka tłuszczu natka pietruszki sól pieprz przyprawa do zup

Grzyby myjemy, moczymy i gotujemy w osolonej wodzie.
Kaszę płuczemy na sicie, zalewamy wywarem, gotujemy na wolnym ogniu pod przykryciem.
Ziemniaki myjemy, obieramy, płuczemy, kroimy w kostki, po czym dodajemy do kaszy, kiedy jest już prawie miękka.
Cebulę obieramy, płuczemy, kroimy w kostki, szklimy na tłuszczu. Dodajemy do kaszy. Dorzucamy pokrojone w pa­seczki grzyby, dolewamy wywar z grzybów.
Posypujemy posiekaną natką pietruszki i przyprawiamy do smaku.

Smacznego!

(Na podstawie zdzieraka wyd. Bellona 2,3 VIII 1997.)

Kwaśna zupa (żurek) - Savanyú leves (HUN)

Prawdziwy wiejski żur. Kto dziś robi coś takiego? ...i dlatego spróbujmy!

Proso - będzie kasza jaglana fot. Krish Dulal »

1 l ⇒otrębów zbożowych sól 30-40 dag chleba 1 łyżka mąki 2 garście ⇒kaszy jaglanej szklanka śmietany 3-4 żółtka

⇒Otręby wsypujemy do 4 litrowego garnka, zalewamy wodą i zagotowujemy. Po zagotowaniu dolewamy wodę, prawie do pełna i solimy. Studzimy.

Kiedy zawartość garnka jest już tylko ledwie ciepła, dodajemy chleb (bez skórki!). Odstawiamy w ciepłe miejsce.

Po kilku dniach przecedzamy. Przelewamy do innego garnka i stawiamy na ogień. Dodajemy ⇒kaszę jaglaną i do tej pory gotujemy, dopóki kasza nie będzie miękka.

Teraz dodajemy rozmieszane ze śmietaną i mąką żółtka. Zagotowujemy przy ciągłym mieszaniu.

Kiedyś była to bardzo popularna, na węgierskiej wsi, zupa.

Smacznego!

• Zobacz też...  
• Żurek
• Żurek 2 (HUN)
• Żurek mazurski (POL);
• Żurek siedmiogrodzki z gałkami mięsnymi (Siedmiogród,ROM)
• Żurek siedmiogrodzki z otrębami na zakwasie (Siedmiogród,ROM)
• Kwaszenie żuru po siedmiogrodzku i po polsku

Żurek siedmiogrodzki z gałkami mięsnymi - Húsgombócleves korpaciberével - Bors de perisoare (Siedmiogród,ROM)

Gałki mięsne do zupy fot. prota »

0,5 kg wołowiny 0,5 l ⇒żuru 1 jajko średni seler 2 cebule 1 pietruszka natka pietruszki lub selera (około 20 gałązek)

czubata łyżka ryżu sól pieprz 2 łyżki śmietany 1 żółtko

Herb Siedmiogrodu

Umyte, oczyszczone i pokrojone warzywa gotujemy w 1,5 l osolonej wody.
W międzyczasie mięso i cebulę przepuszczamy przez ⇒maszynkę do mielenia mięsa. Mieszamy z jajkiem, ryżem, posiekaną natką pietruszki lub selera, ale trochę zieleniny pozostawiamy do posypania gotowej zupy oraz przyprawiamy solą i pieprzem.
Mokrymi rękoma formujemy gałki i gotujemy je, przez 25-30 minut, w wywarze z warzywami.

Kiedy gałki gotują się, żur doprowadzamy do wrzenia, zaprawiamy śmietaną wymieszaną z żółtkiem i dolewamy do zupy. Dodajemy posiekaną zieleninę (może to być koperek, szczypior, ...)

Spożywamy że świeżym chlebem.

Smacznego!

(Na podstawie Kövi Pál „Erdélyi Lakoma”, Kriterion Könyvkiadó Bukarest 1980)

• Zobacz też...  
• Żurek;
• Żurek 2 (HUN);
• Żurek 3 (Kwaśna zupa) (HUN);
• Żurek mazurski (POL);
• Żurek siedmiogrodzki z otrębami na zakwasie (Siedmiogród,ROM)
• Kwaszenie żuru po siedmiogrodzku i po polsku...

Żurek siedmiogrodzki z otrębami na zakwasie z chleba - Korpacibere - erdélyi (Siedmiogród,ROM)

Herb Siedmiogrodu

Jak zrobić prawdziwy zakwas chlebowy, ⇒zobaczmy tu.... W Siedmiogrodzie zakwas do tej zupy robiono trochę inaczej. Piszę o tym ⇒poniżej.
To typowa zupa postna, ale to nie przeszkadza nam ją odpościć i wzbogacić - np. jajkami ugotowanymi na twardo, kiełbasą, podrobami...

Otręby pszenne fot. Wikimedia Commons »

15 dag chleba razowego 60 dag ⇒otrębów 10 dag ryżu sól pieprz 3 dl śmietany 1 dag mąki

Na grzanki:  2 dag tłuszczu (oleju) 2 bułki

Przygotowujemy zakwas: 
Cleb kruszymy do 1 l ciepłej wody. Dosypujemy otręby. Odstawiamy w ciepłe miejsce do tej pory, dopóki zaczyn nie skwaśnieje. Wtedy dolewamy trochę ciepłej wody i odstawiamy do fermentacji jeszcze na 2-3 dni.

Zakwas przecedzamy i zagotowujemy. Dodajemy ryż i powoli gotujemy. Przyprawiamy solą i pieprzem.
Kiedy ryż jest już miękki, śmietanę mieszamy z mąką i zabielamy zupę. Jeszcze raz zagotowujemy.

• Zamiast ryżu możemy dodać inną, ciekawą kaszę - np. jaglaną.

Na tłuszczu podsmażamy cienkie plasterki bułek, które układamy w talerzach i zalewamy zupą.
Możemy dodać posiekaną zieleninę i przyprawić majerankiem lub estragonem.

Smacznego!

• Zobacz też...  
• Żurek;
• Żurek 2 (HUN);
• Żurek 3 (Kwaśna zupa) (HUN);
• Żurek mazurski (POL);
• Żurek siedmiogrodzki z gałkami mięsnymi (Siedmiogród,ROM)
• Kwaszenie żuru po siedmiogrodzku i po polsku...

Żurek mazurski - Mazuri savanyú leves (POL)

Dziwny to żurek, bo bez żuru, ale bardzo ciekawy - proponuję wypróbować. Nawet nie wiem skąd mam ten przepis.
Dziwny sentyment czuję do takich potraw - danie mazurskie i polskie!
Ale... tak naprawdę , to nie wiem czy coś takiego gotuje się jak raz na Mazurach!

Na Mazurach w 1995 roku - jezioro Kisajno fot. prota »

1,5 l wywaru z mięsa i warzyw 1,5 dl śmietany 7-8 ziemniaków 4 dag grzybów suszonych 2 cebule 3-4 łyżki tłuszczu 2 łyżki mąki sok z kapusty kwaszonej do smaku sól pieprz czosnek

Grzyby myjemy, moczymy przez godzinę i jeszcze raz czyścimy z pozostałości suchej trawy oraz piasku, bo przecież przed suszeniem, grzybów nie płucze się! Gotujemy do miękkości, po czym kroimy w estetyczne paseczki lub w kwad­raciki, kostki...

Ziemniaki myjemy, obieramy, jeszcze raz płuczemy, kroimy w kostki, zalewamy wywarem i gotujemy.

Cebulę obieramy, płuczemy i kroimy w małe kostki. Szklimy na gorącym tłuszczu, dodajemy mąkę, lekko zarumieniamy. Dodajemy do ziemniaków, dorzucamy grzyby, zaprawiamy śmietaną, częścią wywaru z grzybów i sokiem z kapusty kwaszonej. Zagotowujemy i doprawiamy według własnych smaków.

Smacznego!

• Zobacz też...  
• Żurek;
• Żurek 2 (HUN);
• Żurek 3 (Kwaśna zupa) (HUN);
• Żurek siedmiogrodzki z gałkami mięsnymi (Siedmiogród,ROM)
• Żurek siedmiogrodzki z otrębami na zakwasie (Siedmiogród,ROM)
• Kwaszenie żuru po siedmiogrodzku i po polsku...

Zupa z kiełbasy z jajkami w koszulkach - Kolbászleves buggyantott tojással (Siedmiogród,HUN)

Zupa z kiełbasy z jajkami w koszulkach - Kolbászleves buggyantott tojással fot. prota »

Na 4 porcje:  1 cebula 1,5 dl suchych zacierek 5 ziemniaków 25 dag kiełbasy 2 dl śmietany 1 łyżeczka, czerwonej, słodkiej papryki sól

ocet 1 łyżka mąki 4 jajka (po 1 jajku na porcję) olej natka pietruszki lub selera

Herb Siedmiogrodu

Obraną i umytą cebulę kroimy w drobne kostki i smażymy na przezroczysto w małej ilości oleju - w garnku, w którym będzie gotowana zupa.
Ziemniaki obieramy i razem z suchymi zacierkami dodajemy do cebuli, posypujemy mieloną, słodką papry­ką, mieszamy i po minucie dolewamy wodę.

Kiedy kartofle „zaczynają mięknąć”, dodajemy pokrojoną w plasterki kiełbasę.
Gotujemy, dopóki ziemniaki nie będą miękkie, po czym zabielamy i zagęszczamy śmietaną wymieszaną z mąką.

Zupa z kiełbasy z jajkami w koszulkach - Kolbászleves buggyantott tojással - zdjęcie z Erdélyi Konyha Kalendárium 2014

fot. Erdélyi Konyha
Kalendárium 2014 »

Przygotowujemy ⇒jajka w koszulkach.

• Jajka w koszulkach są najzdrowszym, jajecznym wariantem - przygotowuje się je bez tłuszczu!

Zupę wlewamy do talerzy, dodajemy jajko w koszulce, posypujemy posiekaną zieleni­ną...

Smacznego!

• Ja, do swojej zupy dodałem także włoszczyznę, a zamiast zacierek - makaron-kolanka.
  Kiełbasa była surowa, dlatego „plasterki” trochę zdeformowały się po ugotowaniu.

(Na podstawie „Erdélyi Konyha kalendárium 2014”; w zbiorach ProtaSoft pod numerem 003367-HU.)

Zupa z szynki z cytryną - Citromos sonkaléleves (Siedmiogród,HUN)

Herb Siedmiogrodu

Citromos sonkaléleves - Zupy z szynki z cytryną (fot. Erdélyi Konyha 2012/10) fot. Erdélyi Konyha 2012/10 »

25 dag wędzonej szynki (surowej) 1 cebula sok i skórka (tarta) z jednej cytryny 1 jajko 3 łyżki mąki sól 2 dl śmietany

Szynkę gotujemy w wodzie, wyjmujemy i kroimy w kostki.
Do wody z gotowania dodajemy drobno pokrojoną cebulę. Zagotowujemy, dodajemy skórkę z cytryny i gotujemy jeszcze przez 15 minut.

Z jajka i mąki robimy ciasto na ⇒galuszkę, którą gotujemy w zupie, po czym dodajemy pokrojoną szynkę.
Przyprawiamy sokiem cytrynowym i ewentualnie solą.

Podajemy ze śmietaną. W talerzach możemy ozdobić listkami melisy.

Smacznego!

(Na podstawie György Ottilia, Csíkszereda ⇒http://ottisfoz.szhblog.ro/, Erdélyi Konyha 2012/10)

Zupa z okolic Gyergyószentmiklós - Gyergyói leves (HUN)

Herb Siedmiogrodu

Ojczyzną tej zupy jest ziemia ⇒szeklerska. Dziś tereny środkowej Rumunii.

Dwie marchewki fot. prota »

0,5 kg surowej lub wędzonej wieprzowiny 2 marchewki 2 łyżki ryżu 12 suszonych śliwek (bez pestek) 2 jajka

25 dag mąki 1 łyżka cukru sól pieprz śmietana cytryna tłuszcz

Mięso zalewamy zimną wodą i gotujemy na niewielkim ogniu.

Marchew myjemy, kroimy w drobną kostkę dusimy na niewielkiej ilości tłuszczu. Dodajemy do zupy, kiedy mięso jest prawie miękkie. Solimy, przyprawiamy pieprzem,sokiem z cytryny, cukrem i dodajemy ryż.

Z jednej łyżki mąki i tłuszczu rzygotowujemy rumianą zasmażkę, rozcieńczamy ją wywarem i dodajemy do zupy. Zagotowujemy.
Dodajemy suszone śliwki i jeszcze raz zagotowujemy.

Z mąki i jajek (ze szczyptą soli) zagniatamy zwykłe, „makaronowe ciasto”. Rozwałkowujemy je na grubość 8-10 mm i kroimy w kostki (1x1 cm), które zarumieniamy w małej ilości tłuszczu. Makaron dodajemy do zupy tuż przed poda­niem (już w talerzach).

Podajemy ze śmietaną i ugotowanym, pokrojonym mięsem.

Prawda, że ciekawe? Smacznego!

Kwaśnica - Kwaśnica (POL)

Grażyna Kłapsia (w kapeluszu) po udanym grillowaniu w doniczkach - Ustroń

fot. Znajomy GrK »

Kwaśnica fot. GrK »

50 dag schabu, żeberek lub karczku wieprzowego 75 dag kapusty kiszonej 2 cebule ząbek czosnku kilka suszonych grzybów listek laurowy 4 duze ziemniaki pierz sól ziele angielskie 75 dag cebuli

Mięso zalać 1,5 litrem zimej wody, dodać ziele angielskie, listek laurowy.
Gotować na wolnym ogniu dopóki mięso nie zmięknie.

Do innego garnka włożyć kapustę razem z sokiem, zalać małą iloscia wody, dusić na wolnym ogniu.
Cebulę i czosnek drobno pokroić, dodać do kapusty.
Grzyby moczyć przez ok. 10 minut, także dodać do kapusty.

Wyjąć ugotowane mięso, a do wywaru dodać kapustę z drugiego garnka.
Gotować na wolnym ogniu jeszcze przez ok. 10 minut.

Mięso pokroić na kawałki i dodac do zupy. Doprawić sola, pieprzem.

• Do kwaśnicy należy wybierać bardzo kwaśną kapustę, koniecznie dodać i sok.

Ziemniaki ugotować osobno (przyp.adm.: w kwaśnej zupie, warzywa nie zmiękną), można pokroić je w ta­larki, lekko zarumienić na patelni grilowej i dodać do zupy w garnku lub zalewać je kwaśnicą bezpośrednio w talerzach.

Smacznego!

Zupa szpinakowa z jajkiem i grzankami z wędzonym serem - Spenótleves tojással, füstölt sajtos pirítóssal (Siedmiogród)

Herb Siedmiogrodu

Takiej zupy, w naszym domu, w Polsce nie gotowało się. Podobną trochę, zupę szczawiową, moja mama robiła na kilka sposobów - był nawet barszcz szczawiowy.
Poniższy przepis pochodzi ze wschodniej części dawnego państwa węgierskiego, z ⇒Siedmiogrodu.

Spenótleves tojással, füstölt sajtos pirítóssal - Zupa szpinakowa z jajkiem i grzankami z wędzonym serem fot. Erdélyi Konyha 2012/5 »

około 30 dag świeżego szpinaku 2 młode cebule ze szczypiorem 2 ząbki czosnku 3 nieduże ziemniaki 2 łyżki oleju 1,5 dl śmietanki lub 10% śmietany 2-3 łyżki vegety lub 1-2 kostki rosołowe sól pierz mielony szczypta mielonej gałki muszkatołowej

Do każdej porcji:  1 jajko na twardo 1 kromka chleba (razowego lub ⇒pytlowego) żółty, wędzony ser

Obraną i umytą cebulę kroimy w cienkie plasterki i razem z grubo pokrojonym czosnkiem zarumieniamy na oleju (w garnku, w którym będziemy gotować zupę).
Dodajemy obrane, pokrojone w kostki i umyte ziemniaki. Solimy, przyprawiamy pieprzem, a następnie dolewamy około 2 l wody.
Gotujemy, dopóki ziemniaki nie będą miękkie (mogą się nawet lekko rozgotować!). Dodajemy szpinak i kostki rosołowe (vegetę).
Gotujemy jeszcze 2-3 minuty, po czym odsuwamy z ognia i po chwili wszystko miksujemy blenderem.

• Kiedy jeszcze nie było blenderów, taką zupę, po prostu, przecierało się przez odpowiednie sito.

Zupę ponownie stawiamy na ogień. Dodajemy śmietanę oraz szczyptę gałki muszkatołowej i zagotowujemy.

Do talerzy z zupą dodajemy starte na grubej tarce jajko i ser. Przegryzamy grzanką z chleba pytlowego lub razowego.

Smacznego!

(Na podstawie czasopisma Erdélyi Konyha 2012/5)

Zupa szpinakowa krem - Spenótkrém leves (HUN)

Szpinak w zimie (fot. Eric Hamiter/Flickr) fot. Eric Hamiter/Flickr) »

około 50 dag świeżego szpinaku 1 cebula łyżka masła 1,5 l wody sól pierz mielony

płaska łyżka mąki kukurydzianej szklanka mleka szklanka śmietanki zarumienione kostki bułki lub chleba kilka liści bazylii lub lubczyka

Szpinak dokładnie opłukujemy. Możemy go z grubsza pokroić. Cebulę kroimy w plastry i podsmażamy na maśle (dobrej margarynie). Dodajemy szpinak i wodę. Doprowadzamy do wrzenia i powoli gotujemy przez 30-40 minut.
Miękki szpinak przecieramy przez sito lub jeszcze lepiej, miksujemy blenderem.

Do zupy dolewamy mleko wymieszane z mąką kukurydzianą. Przy ciągłym mieszaniu, gotujemy przez 2-3 minuty. Zdecydowanie przyprawiamy pieprzem i solą. Miksujemy ze śmietanką. Ozdabiamy świeżym lubczykiem i bazylią.

• Starym zwyczajem, tak, jak do zup szczawiowych, możemy dodać połówki lub ćwiartki jajek ugotowanych na twardo. ...a może by tak dodać kawałeczek roztartego w moździerzu, suszonego borowika lub kani?

Smacznego!

Zupa podpalana - Rántott leves (HUN)

To bardzo stara, wiejska zupa. Była spożywana w okresie spiętrzenia prac polnych.
Zupa jest szybka i smaczna!
Oczywiście, ta wersja - z grzankami i z serem, to już współczesność!
Może trzeba było jej nazwę przetłumaczyć na „zasmażkowa”... ...ale jak to brzmi?

Rántott leves - Zupa zasmażkowa (fot. LiDL) fot. Lidl »

10 dag smalcu 10 dag mąki pszennej kminek ziarnisty 4 ząbki czosnku 1 cebula 1 czubata łyżka czerwonej, słodkiej papryki sól   Na grzanki:  0,5 kg pokrojonego w kromki chleba 30 dag żółtego sera

Smalec mocno rozgrzewamy (w garnku) i wsypujemy mąkę - robimy jasną ⇒zasmażkę.
Dodajemy łyżeczkę kminku (niemielonego!), bardzo drobno posiekany czosnek i czerwoną słodką paprykę.
Mieszamy i natychmiast dodajemy 0,8-1 l zimnej wody.
Przyprawiamy solą, dodajemy obraną i umytą, przekrojoną na ćwiartki, cebulę i gotujemy około 20-25 minut.

• Zwykle nie rozkrajam cebuli do końca - nie rozpada się w zupe i łatwiej ją potem przed podaniem, usunąć.

A więc, przed nalaniem zupy do talerzy, cebulę usuwamy.
Podajemy z ⇒grzankami z serem.

Do takiego dania pasuje różowe, wytrawne wino ⇒Balatoni Pinot Noir rozé.

Smacznego!

Fasolówka w glinianym garnku (z okolic Érsekcsanád)
- Vászonfazékban főtt öreghegyi bableves (Érsekcsanád) (HUN)

Danie z klasycznej, wiejskiej kuchni węgierskiej. Nawet w nazwie figuruje, w pewnym stopniu, określenie sposobu gotowania tej zupy. Zupę zapiekano w glinianym, nieemaliowanym garnku.
⇒Érsekcsanád, to niewielka miejscowość na południu Węgier.

Garnki... fot. Jnos Drozd »

Składniki na 12 porcji:  1 kg fasoli 1 przednia golonka 1 tylna golonka 6 główek cebuli 10 marchewek 5 pietruszek 1 większy seler sól 1 pęczek natki pietruszki 4 strąki papryki

Składniki na zasmażkę:  2 łyżki smalcu 2 łyżki mąki 2 ząbki czosnku 2 czubate łyżki czerwonej, słodkiej papryki   Dodatkowo, przy podawaniu:  makaron wstążki

Poprzedniego dnia, przed gotowaniem, fasolę zalewamy wodą, przebieramy i moczymy przez całą noc.
Następnego dnia wodę zlewamy.

Golonki dzielimy na mniejsze kawałki.

• Golonki mogą być wędzone lub jedna wędzona, a druga nie.

Przygotowujemy 2 duże, mniej więcej jednakowej wielkości, gliniane garnki i wkładamy do nich (do każdego, tyle samo):

Piec do pieczenia i gotowania... (projektował Duffek Tivadar)

fot. DFFTR »

• fasolę,
• mięso,
• cebulę.

Pod koniec upływu tego czasu, przygotowujemy zasmażkę.
Mąkę zarumieniamy na smalcu, dodajemy posiekany czosnek. Odsuwamy z ognia i mieszamy z czerwoną słodką papryką, po czym stawiamy z powrotem na ogień. Porcjami dodajemy około 0,5 l wody mieszamy i łączymy z zupą.

Zawartość garnków posypujemy grubo posiekaną natką pietruszki i dorzucamy pokrojoną w ćwiartki paprykę (bez nasion). Jeżeli trzeba, uzupełniamy wygotowany płyn i wstawiamy, już bez przykrywek, do pieca na godzinę.

Do talerzy dodajemy oddzielnie ugotowany makaron. Na stole powinna się też pojawić ostra papryka - może ktoś chce zupę „podostrzyć!”
Mimo, że z makaronem, niektórzy jedzą z chlebem.

• ...a gdyby tak dodać jeszcze trochę kiszonej kapusty?

Smacznego!

(Według Móczár István, Róka Ildikó Ízőrzők.)

• Zobacz też... 
• Fasolowa na wędzonej golonce (w bograczu!)...

Zupa fasolowa krem z kabaczka i fasoli mung - Spárgatök és mung bab krémleves (...,HUN)

⇒Fasola mung jest mało znana, zwłaszcza w moich kręgach. Tym nie mniej, w sklepach, jest coraz częściej spotykana. Proponuję więc tę ciekawą zupę i połączenie tak różnych warzyw w jednej potrawie.

Zielona fasola mung fot. Sanjay Acharya »

łyżka masła 1 cebula ¾ szklanki suchej fasoli mung ½ kg ⇒makaronowego kabaczka ¾ szklanki mleka sól pieprz 6-8 łyżek tartego sera

⇒Fasolę mung (jeżeli jest sucha) moczymy przez 2 godziny. Fasoli z konserwy oczywiście nie moczomy.

W rondlu rozgrzewamy masło i lekko zarumieniamy na nim drobno pokrojoną cebulę. Dodajemy fasolę oraz pokrojony w plast­ry, obrany kabaczek. Dolewamy około 1 l wody i mleko. Solimy, przy­prawiamy pieprzem i gotujemy dopóki i fasola, i kabaczek nie będą mękkie.
Ugotowane warzywa miksujemy blenderem. Jeżeli masa jest za gęsta - rozcieńczamy wodą lub bulionem. Zupę za­go­towujemy i przy­prawiamy do smaku.

Do każdej miseczki z zupą wsypujemy po łyżeczce tartego sera.

• Zupę możemy udekorować małymi, okrągłymi grzankami z czarnego chleba z odrobiną purée ziemniaczanego po środku.

Smacznego!

(Według Móczár István, Róka Ildikó Ízőrzők.)

• Zobacz też (w menu z lewej strony ekranu)... 
• inne zupy fasolowe...

Zupa z jagnięciny - Bárányleves (...)

To taka międzynarodowa wersja zupy z jagnięciny...

Amerykańska kuchnia z lat 50-ych XX wieku fot. Arch. »

5 dag cebuli 6 dag pietruszki 6 dag marchewki 3 dag selera 10 dag smalcu papryka sól 1 łyżka octu

½ kg baraniny 2 dag mąki 2½ litra wody 6 małych marchewek 4 dag groszku sól kilka gałązek zieleniny

Warzywa kroimy na kawałki, podsmażamy na smalcu, i dodajemy drobno pokrojoną cebulę.
Kiedy cebula nabierze złotego koloru, dorzucamy paprykę, dolewamy ocet, dodajemy baraninę (pokrojoną w kostki) i wlewamy trochę wody.

Kiedy mięso jest już miękkie, dodajemy mąkę, lekko zarumieniamy, zalewamy wodą lub rosołem i zagotowujemy.

Oddzielnie, w niewielkiej ilości osolonej wody gotujemy marchewki i groszek, następnie dodajemy je do zupy (razem z wywarem!).

Przed podaniem, posypujemy posiekaną zieleniną - pietruszką, selerem, bazylią...

Smacznego!

(Ze zbiorów ProtaSoft)

• Zobacz też... 
• Zupa z jagnięciny z estragonem (w bograczu!)...

Kartoflanka po węgiersku - Burgonyaleves magyarosan (HUN)

Węgierska kartoflanka ze śmietaną fot. Nelly M. »

50 dag ziemniaków sól łyżka smalcu czubata łyżka mąki słodka, czerwona, mielona papryka 1 cebula 25 dag podwędzanej kiełbasy 1-2 strąki papryki śmietana pęczek natki pietruszki

Ziemniaki obieramy, myjemy, kroimy w małe kostki, zalewamy 1 l wody i stawiamy na ogień. Solimy.
Kiedy ziemniaki są prawie miękkie, przygotowujemy różową zasmażkę - na tłuszczu zarumieniamy drobno pokrojoną ce­bulę, dodajemy mąkę i łyżeczkę (lub nawet więcej!) słodkiej papryki.

Zasmażkę rozcieńczamy szklanką zimnej wody, zagotowujemy i dodajemy do wrzących ziemniaków.
Dorzucamy pokrojoną w plasterki kiełbasę i krążki świeżej papryki. Jeszcze raz zagotowujemy i przyprawiamy.

Podajemy ze śmietaną. W talerzach posypujemy posiekaną zieloną pietruszką.

• Zupę możemy przyprawić listkiem laurowym, estragonem, majerankiem... oraz ostrą papryką.

Smacznego!

(Na podstawie Fakanál 1986; w zbiorach ProtaSoft 003325-HU)

• Zobacz też... 
• Kartoflanka po pastersku (HUN,ROM)
• Kartoflanka po sasku (HUN,DEU,ROM)
• Kartoflanka rosyjska (RUS)
• Kartoflanka w białej spódnicy (HUN,ROM)
• Kartoflanka z zacierkami (HUN)

Zupa szynkowa ze szczypiorem i galuszką z bryndzy - Zöldhagymas sonkaleves juhtúrós galuskával (HUN)

W niektórych regionach Węgier, taką zupę gotuje się na ⇒wielkanocny obiad, a bazą do niej jest najczęściej wywar z odgo­towanej szynki.

Zöldhagymas sonkaleves juhtúrós galuskával - Zupa szynkowa ze szczypiorem i galuszką z bryndzy (fot. Fakanál 2008 március) fot. Fakanál 2008/3 »

50 dag wędzonej szynki 2 marchewki 1 pietruszka kawałek selera mały pęczek szczypioru 2 łyżki oleju świeżo mielony pieprz sól

Na galuszkę:  2 jajka 5 dag bryndzy 10-12 dag kaszy manny pęczek kopru 6 dl wywaru z warzyw sól

Na bardzo gorącym oleju podsmażamy pokrojoną marchew, pietruszkę, seler i szynkę. Zmniejszamy ogień i dusimy jesz­cze przez kilka minut.
Dolewamy 1,5 l wody i zagotowujemy. Solimy, przyprawiamy pieprzem i na średnim ogniu gotujemy, dopóki warzywa nie będą prawie miękkie. Wtedy dodajemy posiekany szczypior i powoli gotujemy do miękkości.

Galuszka z bryndzą: 
Żółtka ucieramy z bryndzą, solimy, po czym mieszamy z posiekanym koperkiem, kaszą manną i ubitymi na sztywną pianę białkami. Wywarem z warzyw regulujemy gęstość galuszkowego ciasta.
Łyżeczką do herbaty dodajemy do wrzącej zupy i powoli gotujemy przez 12-15 minut.

• Jeżeli galuszka (kasza) jest ciągle twarda, garnek odsuwamy z ognia, przykrywamy i odczekujemy 10-15 minut.

Smacznego!

(Na podstawie Fakanál 2008/3; w zbiorach ProtaSoft 003326-HU)

• Zobacz też... 
• Wielkanoc

Lekka zupa z wątróbki kurczaka - Könnyű csibemájleves (HUN)

Lekka zupa z wątróbki kurczaka - Könnyű csibemájleves fot. Meglepetés Konyha 2001 »

40 dag (8-10 szt.) wątróbki kurczaka 20 dag kalafiora 30 dag marchewki 10 dag pietruszki 2 małe cebule 10 dag kalarepy 5 dag selera 1 ziemniak 20 dag zielonego groszku przyprawa do zup (np. vegeta) 1 łyżeczka posiekanej natki pietruszki sól

Wątróbki myjemy i każdą przekrajamy na pół.
Warzywa czyścimy, myjemy i z wyjątkiem cebuli, wszystkie kroimy w kostki lub plasterki.

Zagotowujemy 2,5 l wody i kiedy już wrze, dorzucamy pokrojone warzywa, solimy i przyprawiamy vegetą, po czym ponownie zagotowujemy.
Zmniejszamy ogień, przykrywamy i warzywa gotujemy na półmiękko, a w międzyczasie, w innym garnku zagoto­wujemy 1 l wody, do której wrzucamy (tylko na 2 minuty) wątróbki.

Ugotowane wątróbki wyjmujemy, lekko płuczemy i dodajemy do zupy. Przyprawiamy, zagotowujemy i możemy podawać.

Lekka zupa z wątróbki kurczaka - Könnyű csibemájleves

fot. GrK »

• Wątróbki dlatego gotujemy oddzielnie, aby zupa nie nabrała nieestetycznego, brunatnego koloru.

W talerzach posypujemy posiekaną pietruszką.

Smacznego!

(Na podstawie czsasopisma „Meglepetés Konyha” z roku 2001.)

• Zobacz też... 
• Zupa z wątróbki

Zupa z jogurtem - Joghurtos dinnyeleves (HUN)

Zupa melonowa z jogurtem (fot. Bors gasztromagazin 2013.VIII.27) fot. Bors gasztromagazin »

1 żółty melon 5 dl jogurtu sok i skórka z jednej zielonej cytryny 1 cukier waniliowy 1 łyżka cukru ½ dl likieru kokosowego 20 dag malin liście mięty do dekoracji 16 migdałowych herbatników

Z umytego i przekrojonego melonu usuwamy pestki. Przy pomocy łyżki lub ⇒specjalnego przyrządu, z miąższu wycinamy 20 kulek.
Pozostały miąższ miksujemy blenderem razem z mocno schłodzonym jogurtem, skórką i sokiem z cytryny, cukrem, cukrem waniliowym i likierem.

Melonowe kulki i maliny nadziewamy na cienkie patyczki (np. do szaszłyków).

Mocno schłodzoną zupę podajemy z melonowo-malinowymi szaszłykami i migdałowymi herbatnikami.
Smak i wygląd tej orzeźwiającej, deserowej, letniej zupy poprawi też bita śmietana.

Smacznego!

(Na podstawie czsasopisma Bors gasztromagazin 2013.VIII.27.)

Grecka zupa arbuzowo-melonowa - Görög görög- és sárgadinnyeleves (GRC)

Görög gyümölcsleves - Grecka zupa arbuzowo-melonowa (fot. Bors gasztromagazin 2013.VIII.27)) fot. Bors gasztromagazin »

2 kg miąższu czerwonego arbuza 1 kg miąższu żółtego melona 1 kg innych owoców (maliny, brzoskwinie, morele, agrest...) 1 l 100% soku pomarańczowego 2,5 dl śmietanki 1 dl soku (syropu) malinowego

Greckie godło

Wszystkie, większe owoce kroimy w kostki. Maliny, porzeczki, wiśnie itp... - dodajemy w całości (oczy­wiś­cie, że pestkowce, raczej bez pestek).
Zalewamy sokiem pomarańczowym i śmietanką - mieszamy.
Według uznania słodzimy i kolorujemy malinowym sokiem.

Smacznego!

(Na podstawie czsasopisma Bors gasztromagazin 2013.VIII.27.)

Zupa z pomarańczy z galuszką z piany - Fűszeres narancsleves habgaluskával (HUN)

Wbrew swej egzotyczności, ta „deserowa” zupa, nie często, ale gości (i dawniej też gościła) na węgierskich stołach...

Mandarynki fot. prota »

miąższ 4 pomarańczy otarta skórka 1 pomarańcza sok z 1 limony otarta skórka 1 limony 7-8 dl soku pomarańczowego 2-3 łyżki cukru 2,5 dl śmietanki 2 łyżki kaszy-manny sól

1,5 łyżeczki przyprawy do pierników mała gałązka rozmarynu 2 białka 1 cukier waniliowy wiórki migdałowe   Do ozdoby:  karmel (cukier, ewentualnie łyżeczka masła)

Umyte pomarańcze, obieramy, usuwamy wszystkie białe cząstki, po czym kroimy w kostki. Wkładamy do garnka, do­da­je­my 2 łyżki cukru i gotujemy na małym ogniu. Przyprawiamy szczyptą soli, pozostałymi przyprawami, odrobiną tartej skór­ki - pomarańczy i limony oraz dodajemy sok z limony.

Po paru minutach gotowania, kiedy pomarańcze puszczą sok, powoli dodajemy kaszę-manną. Mieszamy i dolewamy tro­chę pomarańczowego ⇒juice-u.
Po następnych kilku minutach wywar odsuwamy z ognia i dokładnie miksujemy. Stawiamy z powrotem na ogień, do­le­wa­my śmietankę i resztą pomarańczowego soku. Po zagotowaniu, próbujemy, czy zupa jest wystarczająco słodka - jeżeli trzeba, dosładzamy. Gotujemy jeszcze kilka minut i... gotowe!

Białka, z odrobiną soku cytrynowego i cukrem waniliowym, ubijamy na sztywną pianę. Przy pomocy łyżeczki do herba­ty, formujemy galuszki i gotujemy je w zupie, po czym wyjmujemy na jakiś talerz.

Na gorącym maśle (mała łyżeczka) ⇒karmelizujemy cukier i na folii aluminiowej robimy z niego paseczki i inne za­wi­jas­y.

Zupę nalewamy do talerzy (miseczek), na wierzchu umieszczamy kilka galuszek, posypujemy tartą skórką limony i po­ma­rań­czy, wiórkami migdałowymi i ozdabiamy karmelem (pokruszonym też).

⇒Podajemy zwykle po głównym daniu... jak deser i tak robiło się w domu moich rodziców, a zupy takie jedliśmy raczej z makaronem.

Smacznego!

(Na podstawie czsasopisma Bors gasztromagazin 2014.I.14.)

Zupa z kukurydzy - Kukoricaleves (MEX,HUN)

Zupa rodem z Meksyku, ale coraz częściej spotyka się ją na węgierskich stołach z racji dużej popularności kukurydzy. Podaje się ją nawet w szkolnych stołówkach.

Zupa z kukurydzy w węgierskiej wersji stołówkowej fot. prota »

4 kolby kukurydzy 2 pomidory 1 cebula 3 łyżki oleju 6 dl bulionu sól pieprz mielony 2 kromki tostowego chleba

Godło Meksyku

Smacznego!

(Na podstawie Fidel Benitez Recepttára „Mexikói Szakácskönyv”.)

Zupa z gołębia z żółtkiem - Galambleves tojássárgájával (HUN)

Żółtko (fot. PDPics-pixabay-http://pixabay.com/pl/users/PDPics-44804/) fot. PDPics-pixabax »

1 stary gołąb podroby z gołębia sól 15-20 dag ⇒włoszczyzny 1 mała cebula łyżka masła łyżka mąki 1 żółtko natka pietruszki biały chleb lub bułka na grzanki.

Gołębia oskubujemy, patroszymy i myjemy. W wodzie płuczemy też podroby, po czym wszystko zalewamy 1,5 l wody i za­gotowujemy.
Powoli gotujemy i kiedy mięso jest na wpół miękkie, dodajemy oczyszczoną, pokrojoną na mniejsze kawałki włoszczyznę i cebulę. Gotujemy, dopóki mięso nie będzie miękkie.

Z masła i mąki sporządzamy jasną zasmażkę, razcieńczamy wywarem, dodajemy do zupy, a następnie zagotowujemy.

Zupę przecedzamy, dodajemy ugotowane i pokrojone warzywa i mięso.
Żółtko mieszamy z niewielką ilością zupy i dodajemy do całości.

Podajemy z grzankami z białego pieczywa; w talerzach posypujemy posiekaną natką pietruszki.

• Podobnie możemy przygotować zupę z innego drobiu mniejszego kalibru.

Smacznego!

• Zobacz też... 
• Zupa z gołębi z okolic Kunság (HUN)
• Zupa z gołębi z Hédervár (HUN)

(W zbiorach ProtaSoft 002447-HU.)

Zupa buraczana z sosem jogurtowym - Fűszeres céklaleves joghurtos szóaszal (...)

Zobaczmy, jak Węgrzy proponują zrobić zupę z buraków... Trochę inaczej niż u nas, w Polsce!

Fűszeres céklaleves - Zupa z buraków z przyprawami (fot. Bors Gasztromagazin 2014.I.14) fot. Bors Gasztromagazin »

60-70 dag buraków 2-3 łyżki oliwy 1 cebula (drobno pokrojona) 2 ząbki czosnku łyżeczka ⇒kopru włoskiego sól pieprz 8 dl bulionu

Na sos jogurtowy:  łyżeczka kopru włoskiego łyżeczka kolendry pieprz Cayenne ½ łyżeczki czerwonej, słodkiej papryki ½ łyżeczki czerwonej, ostrej papryki 2 dl jogurtu łyżka oliwy natka pietruszki sól

Buraki szorujemy, obieramy i kroimy w małe kostki.
Drobno pokrojoną cebulę, posiekany czosnek i koper włoski smażymy na gorącym oleju przez 5 minut.
Dodajemy buraki i dolewamy bulion (lub wodę i kostki rosołowe). Zagotowujemy, zmniejszamy ogień i pod przykry­ciem, powoli gotujemy przez następne 30 minut. Solimy i przyprawiamy pieprzem.

W międzyczasie przygotowujemy sos jogurtowy: 
Przyprawy prażymy na suchej patelni przez 1-2 minuty, po czym rozcieramy w moździerzu. Dodajemy oba rodzaje mie­lo­nej papryki.
Przygotowane przyprawy mieszamy z jogurtem w proporcji mniej więcej takiej: 1 łyżeczka przypraw na 4 łyżki jogurtu.

Ugotowaną zupę miksujemy blenderem lub przecieramy przez druciane sito.
Podajemy z sosem jogurtowym i grzankami. W talerzach posypujemy posiekaną natką pietruszki.

Smacznego!

(Na podstawie recepty z czasopisma Bors Gasztromagazin, 2014.I.14.)

Zupa kminkowa z serowymi grzankami - Köménymagos leves sajtos pirítóssal (HUN)

Ziarenka kminku fot. Slick - Wikimedia Commons »

1-1½ łyżeczki ⇒kminku łyżka mąki łyżka masła czubata łyżeczka czerwonej, słodkiej, mielonej papryki sól 2 kromki chleba 5 dag sera

Z mąki i masła, z dodatkiem papryki, przygotowujemy (w rondlu) ciemną zasmażkę. Dodajemy kminek i dolewamy wodę (na 4 porcje zupy). Solimy i gotujemy przez 20 minut.

W międzyczasie chleb kroimy w niewielkie trójkąty i zarumieniamy z obu stron (na suchej patelni). Jedną stronę grzanek posypujemy tartym serem i zapiekamy, dopóki ser nie roztopi się.

Zupę przecedzamy i tuż przed podaniem, do talerzy, na powierzchni zupy układamy grzanki.

• Do przygotowania tej zupy zawsze używajmy zimnej wody - nie gorącego bulionu. Smak kminku będzie wtedy wyraźniejszy!

Smacznego!

(Na podstawie recepty z czasopisma „Fakanál”, 1999/2.)

• Zobacz też... 
• Wielkopostna zupa kminkowa

Zupa - pułapka na kawalerów z okolic Sopron - Legényfogó leves - Sopronból (HUN)

Tych biednych kawalerów łapie się w każdej części Węgier inaczej...
Zobaczmy więc, jak to robią w okolicach ⇒Sopron.

Wieża Ogniowa w Sopron fot. Vadaro Wikimedia Commons »

20 dag udek z kurczaka 20 dag wołowiny 15 dag włoszczyzny 40 dag cebuli 40 dag selera 40 dag kapusty włoskiej 2 ząbki czosnku sól pieprz 1-2 łyżki przecieru pomidorowego 1 jajko olej

Warzywa czyścimy i myjemy.
Umyte mięso zalewamy zimną wodą, zagotowujemy, zdejmujemy szum, po czym dodajemy pokrojone (raczej na po­dłużne kawałki) marchewki, pietruszkę i seler oraz przecier pomidorowy (lub leczo).

Jedną cebulę dodajemy do zupy w całości, a pozostałe trzemy na grubej tarce i podsmażamy na małej ilości oleju. Dodajemy cienko poszatkowaną kapustę włoską, rozgnieciony czosnek, po czym solimy oraz przyprawiamy piep­rzem.

Odsuwamy z ognia - studzimy.
¼ - ⅓ warzyw wyjmujemy, rozgniatamy (widelcem lub tłuczkiem do ziemniaków), dodajemy jajko (lub nawet dwa) i wy­rabiamy na formowalną masę.

• Jeżeli mieszanina jest za rzadka, zagęścijmy ją tartą bułką, kaszą manną...

Z przygotowanej masy formujemy małe gałki (o średnicy około 2 cm) i gotujemy je w zupie.

Ugotowane mięso zdejmujemy z kości, kroimy na małe, estetyczne kawałeczki i wrzucamy z powrotem do zupy.
Zupę zagotowujemy i ostatecznie przyprawiamy.

Smacznego!

(W zbiorach ProtaSoft 002168-HU.)

• Zobacz też... 
• Zupa - pułapka na kawalerów
• Zupa - pułapka na kawalerów z okolic Göcsej

Zupa jarzynowa krem z chrzanem - Tormás zöldségkrémleves (...,HUN)

Oryginalny przepis jest dość skromny. Proponuję wzbogacić go innymi warzywami - kalafiorem, brokułami, szparaga­mi, fasolą szparagową...

Zupa jarzynowa-krem z chrzanem - Tormás zöldségkrémleves fot. Népszabadság Kifőztük 2012/4 »

50 dag ziemniaków 1 pietruszka 1 duża marchew około 1-1,25 l wody sól łyżka oleju 1 dl białego, wytrawnego wina łyżeczka mielonej gałki muszkatołowej 2 łyżki tartego chrzanu (z octem) pęczek natki pietruszki

Warzywa czyścimy, myjemy i kroimy w 0,5 cm plasterki. Przy pomocy małej foremki do wycinania kruchych ciasteczek, z największych plasterków marchwi tworzymy fantazyjne kwiatki lub inne ciekawe kształty.

Do kilkulitrowego garnka wkładamy obrane, umyte i pokrojone ziemniaki, pietruszkę i pozostałości (z wycinania) mar­chewki. Dolewamy tyle wody, aby z nadmiarem przykryła wszystkie składniki.
Solimy i pod przykryciem gotujemy do miękkości.

W międzyczasie, na patelni o grubym spodzie rozgrzewamy olej i przy stałym mieszaniu zarumieniamy marchewkowe kwiatki (dopóki nie będą miękkie na 95%).

Zupę odsuwamy z ognia i przy pomoca blendera przecieramy wszystkie składniki - można przetrzeć przez stalowe sito.
Do kremu dolewamy wino, przyprawiamy obficie gałką muszkatołową oraz dodajemy chrzan. Mieszamy i zagotowu­jemy.

Już w talerzach dodajemy marchewkowe ozdoby i posypujemy bardzo drobno posiekaną natką pietruszki.

Smacznego!

(Na podstawie Népszabadság Kifőztük 2012/4.)