Mały słownik kulinarny
Ryba żyj±ca głównie w Balatonie, odmiana sandacza - rarytas kuchni węgierskiej.
W smaku przypomina trochę pstr±ga.
Na Węgrzech, ryby tego gatunku, mniejsze niż 1,5 kg - to sandacze, a większe - to fogasze.
Fogasz balatoński ma srebrzysto l¶ni±cy grzbiet i tym różni się od innych sandaczy. Największe
egzemlarze osi±gaj± nawet 10 kg. Rzadko łowione większe fogasze nazywane s± królewskimi!
- pieczony w rurzePolanie potrawy sosem, posypanie jej tartym serem i zapieczenie w piekarniku. Słowo pochodzi z języka francuskiego, ale gratiner jest stosowany w gastronomii bardzo wielu krajów.
Podobnie przyrz±dzone potrawy nazywa się po węgiersku:
csőben sült - pieczony w rurze.
Dochodzenia etymologów dowodz±, że nazwa
pochodzi od kształtu ceramicznego naczynia używanego do pieczenia. Górn±
warstwę potrawy zapiekano „na rumiano” i często „na
chrupi±co”.
⇒Piskorze s± dzi¶, w krajach Unii Europejskiej, pod ¶cisł± ochron±, ale warto zobaczyć, jak je kiedy¶ wykorzystywano w kuchni.
Piskorzy było kiedy¶ mnóstwo i łapano je nawet w rowach melioracyjnych przy pomocy specjalnych koszy oraz, tak jak w Polsce, rękoma! Wybierano je z błota i z mułu. Nie miały o¶ci, a ich mięso było jędrne i bardzo smaczne. W Polsce, nad błotnist± Narwi±, gdzie się wychowałem, mieli¶my ich zatrzęsienie!
Przygotowanie piskorzy było trochę horrorystyczne. Posypywano je sol± i w ten sposób usuwano z nich ¶luz. Piszczały wtedy niemiłosiernie (może st±d ich nazwa!).
Po tej sadystycznej operacji, zabijano je uderzeniem w głowę i przecierano mokrym akacjowym popiołem, aż robiły się prawie białe. Potem piskorze myto, obcinano głowy i patroszono. Przyrz±dzano je na wiele sposobów...
Danie to jest wynalazkiem francuskim, ale przyjęło się w kuchni węgierskiej na dobre.
Mięso pokrajane na kawałki (6-8 kawałków na porcję) oprószamy m±k±, obsmażamy
na tłuszczu, podlewamy wywarem, winem lub wod±. Dusimy pod przykryciem z dodatkiem
cebuli, innych warzyw i przypraw, dopóki nie będzie miękkie.
Potrawa przyrz±dzana zwykle z wołowiny.
Mięso pokrojone w cienkie i długie paski, duszone z dodatkiem cebuli.
Wyj±tkowo, w tym węgierskim daniu, dodaje się więcej pieprzu niż papryki.
Wetrece (pozwoliłem sobie używać na mojej stronie tej fonetycznie spolszczonej nazwy),
to odmiana ⇒tokań.
Niektóre historyczne Ľródła mówi±, że tokań przyszła na tereny Węgier, ze wschodu,
razem z Turkami - najpierw do Rumunii, potem do Siedmiogrodu i stamt±d stała się
popularna na terenach Wielkiej Niziny Węgierskiej.
Wetrece było już znane w XVI wieku jako pewna odmina ⇒gulyás-u lub⇒pörkölt-u.
Dzi¶, nie tylko w Siedmiogrodzie, to lekko kwa¶na potrawa, naczę¶ciej z wołowiny,
ale także i z innych mięs, przyrz±dzana jest na słoninie (boczku) i zabielana ¶mietan±.
|
Papryka
|
Istnieje siedem gatunków papryki mielonej:
|
Odpowiednio dobrana papryka, dodana do pożywienia we wła¶ciwej ilo¶ci poprawia wła¶ciwo¶ci smakowe i estetyczne przyrz±dzanej potrawy.
A historycznie, wygl±dało to podobno tak:
„W czasach, kiedy Turcy zajmowali zamek w Budzie, pasza porwał pewn±
piękn± dziewczynę i uprowadził do swego haremu.
Po zdobyciu zamku przez zjednoczone wojska chrze¶cijańskiej Europy, Ilonka (bo tak miała
na imię) odzyskała wolno¶ć.
Dziewczyna z wdzięczno¶ci oprowadziła żołnierzy po ogrodach paszy i pokazała, jak
Turcy uprawiaj± paprykę.
Żołnierze (chłopi węgierscy) zabrali ze sob± nasiona ro¶liny.
Od tej pory mówi się, że na ustach dziewczyn węgierskich jest boski ogień
(od ostrej papryki).”
Legenda ta zamieszczona jest w starej niemieckiej ksi±żce o sztuce kucharskiej.
A tak naprawdę, to jeszcze przed odkryciem Ameryki używano przypraw przypominaj±cych paprykę, ale to nie była papryka.
Na Węgrzech papryka jest znana od XVI wieku. Pocz±tkowo była uprawiana jako ro¶lina ozdobna. Najstarsza wzmianka - 1604 rok - nazywa się j± pieprzem tureckim i używano jako ro¶liny leczniczej (choroby skórne, rany). Pierwsze uprawy na większ± skale były w okolicach Szeged (Segedyn) i do dzi¶ papryka z tego terenu jest uznawana za najlepsz± na całym ¶wiecie.
Do¶ć długo używano papryki tylko w kuchni chłopskiej, wiejskiej... W¶ród szlachty i bogatszych sfer znalazła odpowiednie miejsce dopiero w czasach wojen napoleońskich. Blokada Europy nie pozwalała wtedy na sprowadzanie pieprzu.
W 1826 roku, w ksi±żkach kucharskich już proponuje się używanie papryki do gulaszów, paprykarzy i pörköltów, ale jeszcze w małej ilo¶ci i bardzo ostrożnie.
I pomy¶leć, że mogła istnieć kuchnia węgierska bez papryki!
Ro¶lina z rodziny motylkowych znad Morza ¦ródziemnego.
Jej wysuszone li¶cie używa się do przyprawiania serów.
W Polsce dzi¶ mało popularna.
Prażone nasiona spożywano jako pokarm wzmacniaj±cy i odmładzaj±cy, a na Bliskim Wschodzie tuczono ni± kobiety w haremach. Używana była do leczenia gor±czki i wysokiego ci¶nienia krwi.
Uprawa kozieradki rozpowszechniła się w Zachodniej
Europie wraz z rozwojem zakonów benedyktynów.
Stosowano j± wewnętrznie
na choroby kobiece, płuc, w±troby lub nerek oraz zewnętrznie w leczeniu ran i
chorób skórnych.
Obecnie jest ro¶lin± uprawian±, również w Polsce, w niewielkich ilo¶ciach na żyznych, lekkich glebach.
W ludowej, tradycyjnej kuchni węgierskiej s± trzy podstawowe rodzaje dań:
Słowo pochodzenia włoskiego.
Salami, to trwała, sucha, wędzona kiełbasa z białym nalotem ple¶ni, Penicillium i Aspergillus, na skórce.
Oryginaln± salami wyrabia się we Włoszech (Mediolan, Bolonia) z mięsa o¶lego, dzisiaj również z mięsa wieprzowego, czasem wołowego z dodatkiem pokrajanej w drobn± kostkę słoniny.
Surowiec służ±cy do wyrobu salami jest mocno przyprawiony (kardamon, pieprz).
Węgierska salami jako¶ci± nie ustępuje włoskiej; jest łagodniejsza w smaku.
Cieniutko pokrajane plasterki stanowi± znakomit± przystawkę lub s± czę¶ci± składow± wytwornych kanapek.
(według: Maciej E.Halbański „Leksykon sztuki kulinarnej” - Watra Warszawa 1987)
„...więzadło otrzewnowe w postaci delikatnej błony, zawieraj±cej znaczn± czę¶ć tkanki tłuszczowej.
Mocna siatka cielęca lub wieprzowa służy do ciasnego owinięcia m.in. nadziewanej pieczeni. W czasie pieczenia topi się wolno, chroni mięso przed wysuszeniem i nie dopuszcza, aby nadzienie wyszło na zewn±trz.
Przed użyciem należy błonkę dokładnie umyć w zimnej wodzie, rozci±gn±ć na desce, nałożyć mięso, ciasno owin±ć i obwi±zać sznurkiem.”
Słowo pochodzenia niemieckiego - potrawa przyrz±dzona z cienko wyci±gniętego ciasta nadzianego owocami (głównie jabłkami) lub twarogiem, zwiniętego i upieczonego w piekarniku.
Skład ciasta jest bardzo prosty: m±ka, jajka, tłuszcz, sól i odrobina octu.
Strudel jest doskonałym deserem pochodzenia austriackiego - znanym w całej Europie, popularnym w krajach naddunajskich.
Znane s± strudle z nadzieniem mięsnym lub z kaszy gryczanej ze skwarkami.
Ryby dokładnie czy¶cimy z łusek. Rybę układamy je na desce i jedn± ręk±, przez ¶ciereczkę
przytrzymujemy za ogon i przy pomocy noża lub specjalnego przyrz±du, zeskrobujemy łuski - zawcze
w kierunku głowy.
W przypadku karpia lustrzenia, łuski usuwamy pojedynczo (używaj±c pincety
lub szczypiec) i dokładnie (przy pomocy noża) zeskrobujemy ¶luz.
Po oskrobaniu, rybę myjemy. Przecinamy brzuch, nie za głęboko, uważaj±c by nie uszkodzić woreczka żółciowego i wyjmujemy wnętrzno¶ci. Mlecz i ikrę odkładamy do póĽniejszego wykorzystania. Z głów można wyj±ć oczy i koniecznie wykroić wewnętrzne czę¶ci skrzeli oraz „gorzki” gruczoł, znajduj±cy się u nasady kręgosłupa. Ryby płuczemy, obcinamy głowy, ogony i płetwy.
Duże ryby dobrze jest odfiletować.
Ostrym nożem nacinamy grzbiet przy górnych (grzbietowych) o¶ciach i dalej wzdłuż o¶ci bocznych.
Oddzielamy z każdego boku ryby dwa płaty mięsa. Układamy je na desce skór± do dołu
i zaczynaj±c od ogona, przy pomocy ostrego noża oddzielamy mięso od skóry.
Zarówno o¶ci, jak i płetwy oraz skórę wykorzystujemy do ⇒zupy rybnej.
S± ryby, których nie trzeby filetować: węgorz, miętus, ⇒czeczuga. Ta ostatnia nie ma o¶ci, a jedynie chrz±stki (to jedna z najsmaczniejszych ryb).
Węgrzy, dodatkowo jeszcze, sprawione i nawet odfiletowane, ryby nacinaj±
od zewnętrznej strony, co kilka milimetrów, przecinaj±c przy tym wszystkie małe o¶ci.
Pozwala to na spożywanie ryb bez dodatkowego zajmowania się kłuj±cymi o¶ciami.
Főzelék - Wyrażenie, którego nie potrafię przetłumaczyć.
Jest to rodzaj dania z warzyw, często prawie rozgotowanych. Főzelék zagęszcza się zwykle
zasmażk± lub po prostu, m±k± rozmieszan± ze ¶mietan±, mlekiem, wod±.
Zło¶liwi i dowcipni (ja też) nazywaj± czasami takie dania klejem do tapety, bo niektóre s± do niego naprawdę podobne (np. főzelék z kabaczków). Niezależnie od tego, każdy főzelék jest bardzo smaczny...
Węgrzy jedz± t± patrawę jako samodzielne danie.
Ja uważam, że jest idealna również jako dodatek do przeróżnych drugich dań (tak,
jak polska, tzw. jarzynka).
Zachęcam do wypróbowania!
Rodzaj ⇒főzelék przygotowywanego bez zagęszczania m±k± - warzywa
parowane do zupełnej miękko¶ci w niewielkiej ilo¶ci tłuszczu i wody.
Też warto wypróbować!
Mam taki prawie własny sposób, aby jajka, po ugotowaniu, obierały się „normalnie”.
Wprowadzenie w tkankę mięsn± wzdłuż włókien, za pomoc± szpikulca, pasków słoniny, z±bków czosnku, boczku,
często z dodatkiem aromatycznych przypraw.
Szpikuje się mięsa chude poddawane pieczeniu, najczę¶ciej dziczyznę (zaj±c, sarna).
Bács, to miasto na dawnych historycznych terenach Węgier. Dzi¶ terytorium to leży w Serbii, a dokładniej w Wojwodinie. ⇒Bács, to główne miasto tej prowincji.
Okolica słynie z bogatych tradycji kulinarnych.
Jeżeli to danie z rodziny ⇒pörkölt, to z duż± ilo¶ci±
¶wieżej papryki i pomidorów, czyli z leczo lecsó .
Do dzi¶ jedno z węgierskich województw nazywa się ⇒Bács-Kiskun megye.
Proponuję obejrzeć fotografie z tych terenów i koniecznie odwiedzić,
bo jest co ogl±dać - skanseny, puszta, konie, gotowanie nad ogniskiem i upał (oczywi¶cie latem)...
Stolic± węgierskiego województwa Bács-Kiskun jest Kecskemét. Miasto z wieloma zabytkami, z ⇒secesyjnym, starym centrum...
Danie tak nazywane nie jest przeznaczone wył±cznie dla pijaków!
Przymiotnika „Pijackie” używa się w kuchni węgierskiej dla podkre¶lenia, że danie
to przyrz±dza się z dodatkiem alkoholu - najczę¶ciej wina.
Zobacz:
S± przyrz±dzane z różnymi dodatkami: z ziemniakami, masłem, skwarkami, łojem, bryndz±, kapust± itd...
Po węgiersku, słowa pogácsa
używa się do okre¶lenia grubych (w stosunku
do ¶rednicy) kotlecików i kotletów w kształcie spłaszczonej kulki. Zwykle s±
one pieczone, bywaj± smażone lub nawet nie. Niektórzy nawet normalne
mielone nazywaj± mięsnymi pogaczami - húspogácsa
.
Pogacze spożywa się jako przek±ski do wina, piwa i pálinki. Spotkać je można
w niemalże wszystkich winiarniach, piwiarniach i itp...
Pogacze nazywaj± się podobnie w wielu językach i krajach:
To bardzo ciekawy owoc i bardzo rzadko spotykany w Polsce.
Pochodzi z Japonii; potem stał się popularny w Azji, następnie na Kaukazie. Po pojawieniu się na Bałkanach,
nieszpułka zdziczała i do dzi¶ jest tam powszechnie spotykana.
Owoc ten jest popularny tylko w w±skich kręgach. Może wła¶nie ze względu na specjalny smak. Zawiera dużo witaminy C, żelaza i wapnia.
Nieszpułka pojawiła się w zachodniej Europie dopiero w 1784 roku, w paryskim ogrodzie narodowym, dok±d to przemycono j± z Kantonu.
Najważniejsze gatunki: Early Red, Pineapple, Premier, Grossa De Sicilia, Eulalia.
Po zerwaniu z drzewa, nieszpułka jest do¶ć twarda i po krótkim dojrzewaniu zupełnie mięknie. Ma wtedy cienk±, aksamitn± skórkęi wnętrze jej ciemnieje.
Dojrzał± i schłodzon± nieszpułkę obieramy ze skórki i spożywamy na surowo. Można z niej również przyrz±dzać dżemy...
Węgierski gulasz, to gęsta, smakowita zupa.
Niektórzy twierdz±, że to ani zupa, ani tzw. drugie danie, a po prostu
- gulasz (gulyás - czyt.
gujasz).
Gulya (czyt. guja) to po węgiersku stado bydła. Gulyás, to pasterz pilnuj±cy tego stada. Wszystkie dania z przymiotnikiem gulyás dowodz± więc ich pasterskiego pochodzenia.
⇒Sztangli - to podłużne bułeczki, proste
rogaliki 
,
ale nie zwijane. Często posypane i pieczone z grubymi kryształami soli, kminkiem,
makiem, ziarnem sezamowym, tartym serem itp...
Generalnie oznacza to, że danie zawiera wspaniały „wynalazek” ⇒Madame du Barry - ⇒gratinowane kalafiory - polane sosem (często ¶mietan±), posypane tartym serem i zapieczone.
Zobacz:
...á la Eszterházy - rumsztyk lub polędwica wołowa tejfeles-boros zöldségmártásban párolva. Mięso tak przygotowane, może być podane z ziemniakami, makaronem...
Zwykle jest to pieczone lub smażone mięso, na którym układamy kr±żki ⇒masła z przyprawami. Rzadziej podaje się tak dania z ryb.
Potrawa tuż przed podaniem polana br±zowym masłem. (Masło podgrzewa się, dopóki nie zbr±zowieje i przyprawia sokiem z cytryny.)
Danie (zwłaszcza mięsne lub rybne) z duż± ilo¶ci± różnych warzyw.
Danie pieczone w piekarniku lub w piecu razem z ziemniakami i cebul±. Typowym przykładem jest bardzo popularna na Węgrzech ⇒Golonka á la Piekarzowa.
Okre¶lenie á la Orly informowało kiedy¶ o sposobie smażenia ryb w gęstym cie¶cie nale¶nikowym i tak przygotowane ryby podawano zwykle z sosem pomidorowym, ale można inaczej: ⇒Amur lub tołpyga á la Orly z sosem tatarskim.
Dzi¶, á la Orly, niektórzy nazywaj± również i mięsa, i warzywa smażone w cie¶cie, a spożywa się je z przeróżnymi sosami.
Zobacz:
Jeżeli to jest danie mięsne, powinno być z le¶nymi grzybami.
Jeżeli dodatek, to np. ziemniaki, ale z pieczonymi grzybami i z boczkiem, polane ma¶lanym sosem z pieczonego mięsa.
Tak na marginesie, to różnie to wygl±da w różnych regionach Węgier!
Lekko obsmażony kotlet schabowy, posmarowany sosem szynkowo-serowym, przykryty szynk±, zapanierowany i ostatecznie usmażony.
Zobacz:
Ryż á la
⇒Batthyány przygotowujemy w następuj±cy sposób:
ryż mocno zarumieniamy na łyżce oleju razem z posiekan± cebul±, potem zalewamy bulionem
(1 filiżanka ryżu :: 2 filiżanki bulionu) i gotujemy do miękko¶ci.
Gor±cy ryż mieszamy z masłem.
Jeżeli to danie mięsne, to z boczkiem, cebul±, grzybami i z ragoût z zielonym groszkiem.
Jeżeli danie z ryb, to z sosem grzybowym ze ¶mietan±.
Smacznego!
Potrawa á la Stroganoff:
Smacznego!
Nazwisko bohatera spod Waterloo, umieszczone w nazwach potraw (zwłaszcza polędwicy cielęcej i wołowej - ale nie tylko) - ¶wiadczy o specjalnym przygotowaniu dania.
Nazwa pochodzi podobno od nazwy butów noszonych przez Wellingtona, ponieważ danie, widokiem przypomina (po upieczeniu, przed pokrojeniem) błyszcz±c± skórę tego obuwia.
Mięso przykrywa się warstw± grzybowego pasztetu, zawija w ciasto (francuskie)
i piecze. Mięso nie wysycha, jest soczyste i wszystko wygl±da niezmiernie
elegancko.
Doskonale smakuje z ⇒sosem Medeira.
Zobacz:
Okre¶lenie po florencku
w nazwie dania oznacza, że jest ono
przyrz±dzane z użyciem szpinaku.
Zobacz:
Danie przygotowane ze słonin± lub boczkiem oraz z cebul± - biał± lub fioletow±. Zwykle także z ziemniakami.
Zobacz:
Potrawa z parówkami (często z kapust± włosk±).
Zobacz:
Füstli, to węgierska odmiana parówek.
Pojawiły się na węgierskich stołach około roku 2000 i niemalże od razu stały się ulubinym elementem posiłków.
S± to lekko wędzone w bukowym dymie parówki, trochę pikantne od ostrej, węgierskiej papryki i czosnku.
W Siedmiogrodzie żur kwasi się w kamiennych, ceramicznych naczyniach. Umieszcza się w nich otręby pszeniczne
i m±kę kukurydzian±. Dodaje jeszcze kromkę razowego chleba i pokrojon± w plasterki cytrynę.
Wszystko zalewamy gor±c± wod± i mieszamy. Przykrywamy i odstawiamy w ciepłe miejsce.
Zawarto¶ć naczynia trzeba co jaki¶ czas mieszać.
Po kilku dniach, kiedy żur ma już specyficzny, kwa¶ny zapach, przecedzamy przez sito i rozlewamy
do butelek lub w±skich słoików. Odstawiamy na tydzień w chłodne miejsce.
Po upływie tego czasu, żur nadaje się do użytku.
W Polsce, zakwas na zur - przyrz±dza się z m±ki żytniej razowej lub pytlowej, z m±ki owsianej albo z płatków owsianych i przegotowanej ciepłej wody (ok. 50°C) - z dodatkiem roztartego czosnku.
Do wyparzonego kamiennego garnka wsypujemy m±kę, dodajemy czosnek, mieszamy z czę¶ci± wody i do zawiesiny dolewamy resztę wody (250 g m±ki - 1 l wody).
Po kilku dniach przetrzymania w ciepłymi miejscu - z zakwasu wymieszanego ze znajduj±c± się na dnie naczynia m±k±, można przyrz±dzić zupy i inne dania.
„...po szeklersku” - székely... - najczę¶ciej jest to danie
przygotowane z dodatkiem kiszonej kapusty.
lub ... „tak, ja to robi masarzowa”
- hentesné módra - - jest to danie przyrz±dzane na słoninie i obowi±zkowo z dodatkiem korniszonów
lub rzadziej ogórków kiszonych.
...danie mięsne, przyrz±dzane z dodatkiem podrobów. Mog± to być podroby już przetworzone - np. w±trobiana pasztetówka, kaszanka...
Sznycel z cielęciny, rozbity i zapanierowany - często dwa razy (m±ka, jajko, bułka tarta, jajko, bułka tarta) i usmażony na złoty kolor.
Pasta z mięsistej, czerwonej papryki - pritamin, kalifornijskiej...
Kolozsvári szalonna ,
to solony, obgotowany (w zalewie z przyprawami), tłusty boczek, natarty czosnkiem, lekko wędzony
i potem posypany czerwon±, słodk± papryk± (ewentualnie z dodatkiem ostrej).
Kiedy¶, przed wędzeniem zanurzano boczek na moment w krew wołow±. Dzi¶ robi się to bardzo
rzadko, a także często pomija się posypywanie papryk± po wędzeniu.
- Urdă (ROM)
Orda, to twaróg produkowany z serwatki, któr± jeszcze
raz zakwasza się, podgrzewa do temperatury , 70-90 °C, przecedza i po 12 godzinach
„ociekania” jest gotowa.
Ordę do dzi¶ spożywa się na terenach Siedmiogrodu, Rumunii, Mołdawii.
Zobacz:
Interesuj±ce, dzi¶ trochę zapomniane naczynie do pieczenia.
Kiedy¶ było powszechnie używane przez drwali, a zwłaszcza przez wypalaczy węgla drzewnego,
w lasach ⇒Mátry
i ⇒Gór Bukowych.
Składa się z dwóch okr±głych lub owalnych misek, poł±czonych zawiasem i czym¶ w rodzaju zamka,
zatrzasku do szczelnego zamknięcia naczynia przed włożeniem do żaru ogniska.
W dyskosie można piec dosłownie wszystko. Wy¶ciela się go pergaminem (dzi¶ można też foli± aluminiow±)
i układa kawałki mięsa, cebulę, ziemniaki, grzyby, boczek, kiełbasę, ryby, przyprawy itd...
Tok wkłada się w żar paleniska lub w żarz±cy się stos drzewa na węgiel drzewny i po pewnym czasie,
potrawa jest gotowa.
Smak produktów miesza się w dyskosie i powstaj± jedyne w swym rodzaju potrawy.
Proszę wypróbować! Tok na pewno można kupić w ⇒Internetowych sklepach.
Zobacz:
Przyprawa korzenne o silnym, charakterystycznym aromacie i smaku - otrzymywana z owocu - ⇒muszkatołowca
korzennego. Z grubej, mięsistej osnówki nasienia otrzymuje się po wysuszeniu tzw. kwiat
muszkatołowy, nazywany również macis, natomiast z j±dra nasienia otrzymuje się gałkę
muszkatołow±. Zarówno gałka, jak i kwiat muszkatołowy, s± cenion± przypraw± o bardzo
korzennym smaku, któr± dodaje się do sosów, flaków, ciast (pierniki).
Używane s± również do produkcji likierów.
Zobacz:
Jajka (lub podobno poprawniej, jaja należ± do podstawowych artykułów spożywczych). Normalne jajko powinno
ważyć 50-60 g z czego 10 %, to skorupka, 60% - białko i 30 % - żółtko.
Jajka s± pierwszrzędnym Ľródłem białka. Zawieraj± też witaminy: A, B, C, D, E oraz kwas foliowy, fosfor,
żelazo, wapń, potas i wiele innych. Spożycie jednego jajka pokrywa 10% dziennego zapotrzebowania człowieka
na białko. Niestety, żółtko jednego jajka zawiera 190 mg cholesterolu.
Z jajkami ł±czy się wiele tradycji, zwyczajów i obrzędów np. zwyczaje wielkanocne. Od jesieni 1999 roku, w drugi pi±tek paĽdziernika jest ¶więtowany ¦wiatowy Dień Jajka.
Przed użyciem, jajka zawsze umyjmy, a przechowujmy w miarę chłodnym, przewiewnym miejscu.
Nie jest wskazane spożywanie surowych jajek przez małe dzieci, osoby chore, ciężarne kobiety i osoby
w podeszłym wieku.
Zobacz:
W kuchni hiszpańskiej i latynoamerykańskiej to jeden z podstawowych sosów. Jest przyrz±dzany
generalnie z oliwy, cebuli, czosnku i pomidorów.
Występuje w różnych wariantach: z dodatkiem drobno pokrajanej szynki, pieczarek, papryki, bakłażanów, fasolki szparagowej, zielonego groszku jako niezbędny składnik wielu potraw z mięsa, drobiu, ryb, ryżu, jajek i warzyw.
Zobacz:
⇒Béarn - zobaczmy w Wikipedii.
Danie z ⇒sosem bearneńskim
- sauce béarnaise . W potrawie
jest mocno odczuwalny estragon.
Zwykle to danie makaronowe, z mielonym mięsem, boczkiem (słonin±), cebul± i warzywami (marchew, pietruszka,
seler). Pryprawione sol±, pieprzem, gałk± muszkatołow±, czosnkiem, tymiankiem oraz oregano - z przecierem
pomidorowym i często z czerwonym winem.
Doskonałe z podsmażonymi, drobno pokrojonymi pieczarkami.
Danie mięsne (zwykle wołowina, dziczyzna...) przyrz±dzone z czerwonym, bordoskim winem lub bordoskim sosem (⇒sos hiszpański uzupełniony następuj±cymi składnikami: czerwone, bordoskie wino, szalotka, bulion, tymianek, li¶ć laurowy, czasami przecier pomidorowy).
Danie z sosem, z gęsi± w±tróbk±, wędzonym boczkiem i zielonym groszkiem.
Zobacz:
Ostra potrawa z terenów węgierskiej pusty (⇒Bugaci puszta) .
Najpierw zobaczmy, gdzie jest ⇒Braszów.
Dania maj±ce w nazwie Brassói s± przyrz±dzane
z delikatnego mięsa wieprzowego (np. z polędwicy). Mięso kroi się w paseczki lub w kostki, przyprawia sol±,
pieprzem i czosnkiem. Pod koniec smażenia, kiedy czosnek wypełni kuchnię swym fantastycznym aromatem, dodaje się
trochę wody i serwuje z lekko zarumienionymi ziemniakami i zielon± sałat± lub nawet na li¶ciach sałaty.
Smacznego!
Zobacz:
Poczytajmy o ⇒Békescsaba...
Danie przygotowane z wykorzystaniem wędzonej ⇒kiełbasy Csabai.
Smacznego!
Zobacz:
Poczytajmy o ⇒Kiskundorozsma...
Ciekawa jest historia tego dania. Jego wynalzca wyemigrował do Ameryki i podczas odwiedzin swej ojczyzny
podróżował po terenach południowych Węgier.
W czasie jazdy przyszło mu do głowy wła¶nie do danie - rybne,
bo okolice Segedynu słyn± ze wspaniałych rybnych potraw. Trzeba było wymy¶leć nazwę. Spojrzał na tablicę
z nazw± miejscowo¶ci - Kiskundorozsma i narodził się karp po dorożmańsku - dorozsmai
ponty .
Wstępnie obsmażonego karpia (mog± być filety!) układa się warstwami, na przemian z zarumienionymi
grzybami, lecso i płaskim makaronem (szerokie łazanki, ⇒lebbecs). Warstwy polewa się ¶mietan± i przyprawia mielon±, segedyńsk± papryk±
(ostr± też!).
Potrawę zapieka się w piekarniku na rumiano lub dosmaża na patelni.
Smacznego!
Zobacz:
Potrawa z czerwonym winem lub z burgundzkim garniturem (smażony boczek z grzybami i szalotk±).
Smacznego!
Zwykle to schab, rzadziej karkówka. Debreczyńsk± kiełbasę zamraża się, w mięsie robi się trzonkiem drewnianej łyżki otwór, w który wkłada się twarde (bo zamrożone)⇒kiełbaski debreczyńskie, a potem schab, karkówkę lub szynkę piecze się w piekarniku.
Podaje się jako zimne lub gor±ce danie (z ziemniakami z patelni).
Jeżeli to danie typu ⇒tokań, to z podsmażon± ⇒debreczyńsk± kiełbas± (raczej w plasterkach.)
Smacznego!
Zobacz:
Jeżeli to danie typu kotlet, sznycel, to faszerowane delikatn± jajecznic±.
Jeżeli to zupa rybna, to musi być serwowana z makaronem.
Smacznego!
Zobacz:
Gdzie jest ⇒Alzacja?
Wspaniałe, alzackie dania nie należ± do najzdrowszych. Powinne zawierać kapustę kiszon± i bardzo często
parówki, ale od każdej reguły istniej± wyj±tki (przykład poniżej).
Smacznego!
Zobacz:
Gdzie jest ⇒Siedmiogród?
Przepiękne tereny, ojczyzna Stefana Batorego. Wspaniała kuchnia, która jest mieszank± kuchni węgierskiej,
saskiej, tureckiej, rumuńskiej, ukraińskiej...
Siedmiogrodzkie dania musz± zawierać dużo estragonu (jedna z moich ulubionych przypraw).
Smacznego!
Zobacz:
Danie po flamadzku, to zwykle wołowina (rumsztyk, rostbef) pokrojone w kostki i uduszone w czerwonym winie.
Dodatki: występuje duszona kapusta, smażony boczek, marchewka, kiełbasa, szalotka, zielony groszek...
Smacznego!
Danie po frankfurcku, to zwykle danie z parówkami i włosk± kapust±.
Smacznego!
Zobacz:
W oryginale jest to polędwica cielęca w koperkowo-paprykowym sosie, z cienkim makaronem polanym masłem. Niestety, często serwuje się to wspaniałe, mięsne danie jedynie z sosem paprykowym.
Smacznego!
Zobacz:
Potrawa karpacka jest daniem przygotowanym z rakowym ragoût (np. grzyby z szyjkami rakowymi, koperkiem, ¶mietank±, masłem rakowym...).
Smacznego!
Zobacz fotki na ten temat:
Danie z morelow± pálink± lub z morelami. Może to być danie mięsne lub deser - ciasto, tort...
Smacznego!
Zobacz:
Smacznego!
Zobacz:
Wspaniałe danie ze zwiniętych piersi drobiowych lub ze schabu wieprzowego.
Rozbite mięso przyprawia się gałk± muszkatołow±, a wewn±trz rulonu umieszcza aromatyczny ser i masło
przyprawowe (czasami grzyby lub inne urozmaicenia).
Panieruje się i smaży na złoty kolor.
Smacznego!
Zobacz:
Danie, w którym dominuje smak i zapach kiszonej kapusty.
Smacznego!
Zobacz:
Jeżeli warzywa po polsku, to ugotowane i polane masłem z zarumienion± (na suchej
patelni) bułk± tart±.
Karp po polsku - duszony w wywarze z ryb z dodatkiem czerwonego wina, polany hiszpańskim
(mimo, że danie ma w nazwie „po polsku”!) sosem z migdałami i rodzynkami.
Smacznego!
Mięso pokrojone w plastry (jak na kotlety), obtoczone w m±ce, szybko usmażone w dużej ilo¶ci oleju i podane z rumianymi, chrupi±cymi plasterkami cebuli.
Smacznego!
Zobacz:
Mięsne potrawy (kurczak lub cielęcina) Marengo podaje się na Węgrzech polane ⇒ragoût ze smażonej cebuli, czosnku i pomidorów. Na wierzchu umieszcza się często jajko sadzone, grzanki z małych kromek chleba i ozdabia oliwkami.
Podobno potrawę tę wynalazł kucharz Napoleona Bonaparte po zwycięskiej ⇒bitwie pod Marengo. Czy była to cielęcina, czy drób - nie wiadomo.
Smacznego!
Zobacz:
Potrawa znad ⇒rzeki Marusza, to najczę¶ciej mięso pieczone, pokrojone w grube plastry i podane z koperkowym ragoût warzywnym, lecsó oraz ¶mietan±.
W kuchni węgierskiej takiego miana używa się w przypadku dań z ostr± papryk± lub z kukurydz±.
Zobacz zdjęcia dań po meksykańsku
:
Ogólnie, to tak:
Mięso podsmażamy na rumiano w niewielkiej ilo¶ci tłuszczu. Dodajemy ⇒klasyczne leczo. Gotujemy jeszcze przez kilka minut.
⇒Magyaróvár
- historyczne miasto na północnym-zachodzie Węgier.
Danie nosz±ce nazwę tego miasta, to zwykle kotlet ⇒sauté z zarumienionymi grzybami i podsmażon± szynk±, przykryty plasterkiem
sera, a potem zapieczony na grillu.
Danie serwowane z makaronem (najczę¶ciej spaghetti) z następuj±cym sosem: podsmażona cebula, grzyby, wędzona szynka, przecier pomidorowy (lub gotowy ⇒sos pomidorowy) i oczywi¶cie - sól, pieprz, mielona papryka, a wszystko posypane tartym, aromatycznym serem.
Kotlet cielęcy po mediolańsku przygotowujemy tak, jak ⇒kotlet wiedeński, ale zamiast bułki tartej używamy tartego sera, a podajemy
z makaronem i z sosem z cebuli, grzybów, szynki przecieru pomidorowego...).
Polędwica wołowa po mediolańsku - ze smażonymi grzybami.
Smacznego!
Zobacz:
Danie zwykle przygotowane z jabłkami, winem z jabłek lub jabłkow± pálink±, ale oczywi¶cie s± „fantazyjne” wyj±tki: ⇒Jajka po normandzku.
Smacznego!
Zobacz:
Smacznego!
Zobacz:
Smacznego!
Zobacz:
Smacznego!
Zobacz:
Smacznego!
Zobacz:
Smacznego!
Zobacz:
Ostatnie poprawki: 17.06.2023 10:20:28
|
Możliwe, że tego szukałe¶:
»•« ...przy okazji zajrzyj do
|
Strona zawiera linki do innych stron, za których założenie nie ponosimy żadnej odpowiedzialno¶ci.
Dystansujemy się od eksterytorialnych stron, których tre¶ci nie s± zgodne z prawem lub zawieraj± dialery.
Za tre¶ć stron doł±czonych do linków odpowiadaj± wył±cznie ich autorzy.
